Η Ευρώπη μετράει τα κύματα και αυτοσχεδιάζει

To μόνο που λείπει από το νέο επεισόδιο του σίριαλ είναι μια δημόσια δήλωση της προέδρου της Κομισιόν, που θα καμαρώνει για την συντονισμένη και αποφασιστική αντίδραση της ΕΕ απέναντι στο νέο κύμα της πανδημίας. Δεν θα το αριθμήσει γιατί ακόμα και σε αυτό υπάρχει διαφωνία στην Ευρώπη: Είναι το τέταρτο ή το πέμπτο κύμα; Βιώνουμε πράγματι μια επανάληψη της ίδιας ιστορίας, αλλά δεν είναι καθόλου φάρσα, όταν ο ΠΟΥ προειδοποιεί ακόμα και για επιπλέον 300.000 νεκρούς στην Ευρώπη αν δεν αλλάξει δραματικά κάτι.

Το περιοδικό «der Spiegel» επέλεξε σήμερα (Σάββατο) να αφιερώσει το πρωτοσέλιδό του στα χαραγμένα από την κούραση και ψυχολογική πίεση πρόσωπα τεσσάρων ανθρώπων του χώρου της υγείας, με τον υπότιτλο να λέει ότι «αυτοί που σώζουν ζωές δεν αντέχουν άλλο».

Σε κάποια κρατίδια, όπως η Βαυαρία ουσιαστικά έχει επιβληθεί lockdown, ειδικά σε περιοχές με υψηλό επιδημιολογικό δείκτη. Θύμα των περιοριστικών μέτρων έχουν πέσει πλέον και οι παραδοσιακές χριστουγεννιάτικες αγορές.

Ο υπό αποχώρηση υπουργός στο Βερολίνο μιλάει για μια «κατάσταση εθνικής ανάγκης» και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο για ολοκληρωτικό «κλείδωμα». Δραματικοί τόνοι και από τους υπεύθυνους των Ινστιτούτων Ελέγχου της πανδημίας, αλλά και της πορείας των εμβολιασμών. Μιλάμε για μια χώρα με δυνατότητα 32.000 κλινών ΜΕΘ συνολικά, αν και παραμένει αμφίβολο αν διαθέτει και το απαραίτητο προσωπικό για να τις στελεχώσει.

Στο μεταξύ έχουν αρχίσει οι περιορισμοί στα ταξίδια από συγκεκριμένες χώρες προς τη Γερμανία, ανάμεσά τους και η Ελλάδα με επιβολή δεκαήμερης καραντίνας για τους μη εμβολιασμένους. Δεν έχει πάντως διευκρινιστεί για πόσους μήνες «μετά» θεωρούνται ασφαλώς εμβολιασμένοι, όσοι έχουν κάνει και τις δυο δόσεις ή τη μια του μονοδοσικού εμβολίου.

Αν εξαιρέσει κανείς τις κοινές εκκλήσεις όλων για περισσότερα εμβόλια, ο χάρτης της Ευρώπης μοιάζει ξανά με ένα πολύχρωμο μωσαϊκό μέτρων, και αποφάσεων που λαμβάνονται υπό καθεστώς πανικού, που δεν οφείλεται πάντως μόνο στην υγειονομική εικόνα, αλλά ακούει και τις απαιτήσεις των «αγορών».

Η Αυστρία είναι η πρώτη χώρα που περνά σε γενικό lockdown από τη Δευτέρα και θα επιβάλει πανεθνικό υποχρεωτικό εμβολιασμό από την 1η Φεβρουαρίου του 2022. Υπάρχουν πάντως ορισμένοι που πιστεύουν πως το μέτρο μπορεί να αναθεωρηθεί, αν μέχρι τότε έχει αλλάξει η επιδημιολογική εικόνα στη χώρα. Ερωτηματικό παραμένει επίσης αν η χώρα από εκείνη την ημέρα και μετά θα κλείσει τα σύνορά της για τους μη εμβολιασμένους, ειδικά για εργαζόμενους από γειτονικές χώρες που περνούν καθημερινά τα σύνορα.

Στην Ολλανδία την περασμένη Τρίτη οι ποδοσφαιριστές της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου πανηγύρισαν την πρόκριση στο Μουντιάλ μπρστά σε διπλωμένες σημαίες στα βουβά καθίσματα ενός γηπέδου, που την τελευταία στιγμή αποφασίστηκε να μείνει κενό, λόγω της επιδείνωσης της πανδημίας.

Αλλες χώρες όπως η Τσεχία και η Σλοβακία ακολουθούν το ελληνικό μοντέλο επιβάλοντας περιορισμούς εισόδου σε εστιατόρια και χώρους διασκέδασης ή πολιτισμού μόνο για ανεμβολίαστους. Το Βέλγιο και η Γαλλία ελπίζουν να φρενάρουν την έκρηξη των κρουσμάτων με την επέκταση του μέτρου της τηλε-εργασίας.

Ο κατάλογος είναι μακρύς και αν θέλαμε να τον ολοκληρώσουμε, θα έπρεπε ίσως να αρχίσουμε να τον ξαναγράφουμε, όταν θα είχαμε τελειώσει, αφού τα μέτρα αλλάζουν από μέρα σε μέρα. Ας μην ξεχνάμε ότι και ο Ελληνας πρωθυπουργός «υποσχόταν» την Τρίτη από το Λονδίνο κάτι εντελώς διαφορετικό, από αυτό που ανακοίνωσε στο «διάγγελμά» του την Πέμπτη από την Αθήνα.

Η ουσία είναι μια. Η Ευρώπη αυτοσχεδιάζει και πάλι. Κάθε χώρα αποφασίζει αυτό που αντέχει κοινωνικά, οικονομικά, όχι πάντα και υγειονομικά. Τα «δρακόντεια» μέτρα αποφασίζονται μόνο όταν η κατάσταση φτάνει στο απροχώρητο. Αυτό δεν είναι απλό όταν το καλοκαίρι στις περισσότερες χώρες υπήρχε με διαβαθμίσεις μια αίσθηση ότι «ξεμπερδέψαμε με το κακό». Κάποιοι ήταν πιο προσεκτικοί είναι η αλήθεια. Και έχουν τώρα τη δυνατότητα να απαιτήσουν πιο εύκολα «θυσίες».

Αυτή η κοινή γραμμή του καλοκαιριού μοιάζει σήμερα μακρινή. Το γεγονός ότι κάποιοι μετρημένοι στα δάχτυλα ασθενείς από το Νότο της Γερμανίας μεταφέρθηκαν στο Βορρά της Ιταλίας και όχι στον πιο μακρινό γερμανικό Βορρά δε μπορεί να μας πείσει ότι αυτή τη φορά λειτουργεί πράγματι ένα συντονισμένο ευρωπαϊκό σχέδιο.

Δε λείπουν άλλωστε και οι αλληλοκατηγορίες. Για παράδειγμα η Σουηδία και πάλι βρέθηκε στο στόχαστρο κάποιων γειτόνων της, που θεωρούν ότι η χαλαρή της πολιτική ευνόησε την υπερμετάδοση του ιού όχι μόνο στη Σκανδιναβία αλλά και στο γερμανικό Βορρά.

Οι ψευδαισθήσεις για την ΕΕ ως ένα συλλογικό υποκείμενο έχουν έτσι κι αλλιώς γκρεμιστεί από καιρό. Το επόμενο κύμα πιθανώς θα φέρει ακόμα και τους τελευταίους ρομαντικούς αντιμέτωπους με μια ωμή πραγματικότητα. Η Ευρώπη όταν δεν λειτουργεί λόγω καλοκαιρίας στον αυτόματο πιλότο και αντιμετωπίζει κάποια ακραία καιρική μεταβολή μοιάζει με ένα κοπάδι χωρίς ποιμένα, όπου βασιλεύει το αξίωμα ο «σώζων εαυτόν σωθήτω».