12η Αξιολόγηση: Στο τραπέζι προϋπολογισμός, κρατικά φέσια, τραπεζικό σύστημα και χρέος

Στην τελική ευθεία περνούν οι συζητήσεις της κυβέρνησης με τους επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών την Τρίτη και την Τετάρτη για τη 12η αξιολόγηση της χώρας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Παράλληλα, εστάλη στην Κομισιόν το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2022, στο οποίο παραμένουν οι προβλέψεις για ανάπτυξη 6,1% φέτος και 4,5% το 2022, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού προμηνύουν μια πιο δυναμική ανάπτυξη για το 2021. Στο προσχέδιο περιλαμβάνονται όλα τα μέτρα για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων, την ώρα που συζητούνται και νέα, ζητήματα τα οποία θα τεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων με τους θεσμούς αύριο και μεθαύριο.

Παράλληλα, θέματα όπως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές δημοσίου προς ιδιώτες, παρεμβάσεις στην υγεία και τη δικαιοσύνη, αλλά και θωράκιση του τραπεζικού συστήματος αποτελούν μερικά ακόμα θέματα τα οποία θα κυριαρχήσουν στις συζητήσεις που θα έχει το οικονομικό επιτελείο με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΕSM. Η πορεία του φετινού προϋπολογισμού, σε συνδυασμό με τα μέτρα στήριξης που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, αναμένεται να απασχολήσουν τις συζητήσεις το επόμενο διήμερο, ενόψει μάλιστα και της ανακοίνωσης των φθινοπωρινών προβλέψεων της Κομισιόν για την πορεία του ΑΕΠ των κρατών-μελών στις αρχές Νοεμβρίου.

Καθώς μάλιστα η Ελλάδα βγαίνει από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον Ιούνιο του 2022, έχει περίπου 8 μήνες για να κλείσει όλες τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει έναντι των εταίρων τον Ιούνιο του 2018. Σύμφωνα με την έκθεση των θεσμών για την 11η αξιολόγηση, η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο, αν και καταγράφονται καθυστερήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως:

• στην ταχύτητα εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς ιδιώτες,
• στον τομέα της δικαιοσύνης όπου οι εργασίες για τη σύσταση μονάδων του Γραφείου Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων δεν προχωρούν τόσο γρήγορα,
• στη θέσπιση νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση έως το τέλος έτους,
• στην υγεία, όπου θα συζητηθούν οι κεντρικοί διαγωνισμοί για την υγεία αλλά και η έγκριση του νέου νομοθετικού πλαισίου για την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας.

Τράπεζες – κόκκινα δάνεια

Ιδιαίτερη θέση στις συζητήσεις που θα διεξαχθούν θα κατέχει για ακόμα μία φορά ο τραπεζικός τομέας. Η πορεία μείωσης των κόκκινων δανείων και υλοποίησης του νέου πτωχευτικού νόμου αποτελούν δύο σημεία με θετικό αντίκτυπο. Ειδικά για τον πτωχευτικό νόμο, η σημαντικότερη εκκρεμότητα αφορά τη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης Ακινήτων, η λειτουργία του οποίου τοποθετείται στα μέσα του 2022. Στο μέτωπο των κόκκινων δανείων, στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθούν η εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη, αλλά και η πορεία των πλειστηριασμών. Όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της ΕΚΤ, το β΄ τρίμηνο του έτους τα κόκκινα δάνεια υποχώρησαν στο 14,84%, από 25,17% το α΄ τρίμηνο του έτους, ενώ στόχος της κυβέρνησης είναι το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων να υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό εντός του 2022.

ΕΝΦΙΑ

Στο τραπέζι των συζητήσεων και ο νέος ΕΝΦΙΑ, ο οποίος από το 2022 αλλάζει με νέα ενιαία κλίμακα και ενσωμάτωση του συμπληρωματικού φόρου στον κύριο. Στις αλλαγές που έρχονται είναι και η έναρξη πληρωμής του ΕΝΦΙΑ από τον Μάρτιο του 2022 σε περισσότερες δόσεις, πιθανόν έως το τέλος του έτους.

Η έκθεση των θεσμών, η οποία αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τον Νοέμβριο, θα συνοδεύεται από νέα έκθεση βιωσιμότητας του χρέους. Στο συγκεκριμένο θέμα αναφέρθηκε ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, μετά τη συνεδρίαση του τελευταίου Eurogroup. Όπως δήλωσε, πρόκειται για ένα  ζήτημα το οποίο πρέπει να εξεταστεί, δεδομένου ότι το ελληνικό χρέος έχει αυξηθεί περαιτέρω λόγω της  πανδημίας. «Και αυτό δεν συμβαίνει, επειδή βλέπω διαφορές απόψεων μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ESM και των θεσμικών οργάνων, αλλά επειδή είναι πολύ δύσκολο να γίνουν αξιόπιστες εκτιμήσεις, εξαιτίας της πολύ ασυνήθιστης κατάστασης, όπου μετά από μια ισχυρή ύφεση πέρυσι, τώρα υπάρχει μια ισχυρή ανάκαμψη. Δεν έχουμε πραγματικά εμπειρία από έναν τέτοιο επιχειρηματικό κύκλο, οπότε είναι πολύ σημαντικό να καθίσουμε μαζί και να κάνουμε μια πολύ καλή εκτίμηση για αυτά τα πολύ σημαντικά θέματα για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας».

Η έκθεση των θεσμών αναμένεται να συζητηθεί στο Eurogroup του Δεκεμβρίου και ανάλογα με τα συμπεράσματά της οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα αποφασίσουν για την εκταμίευση κερδών από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ κι άλλες ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες.