Ποιός πολεμάει ποιον τελικά; Η σύγκρουση Ρωσίας-ΗΠΑ και η ΕΕ ως υπνοβάτης

Η διαφαινόμενη «διαιώνιση», αλλά και πιθανή κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία αρχίζει να προβληματίζει ολοένα και περισσότερο τους Ευρωπαίους, ειδικά τώρα που φαίνεται ότι και το όπλο των «κυρώσεων» δεν αποδεικνύεται τόσο αποτελεσματικό όσο πίστευαν. Μπορεί βεβαίως οι επίσημοι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων να μην τοποθετούνται ανοικτά σε ότι αφορά αυτό τον προβληματισμό.

Είναι κυρίως πρώην πολιτικοί και διπλωμάτες, που εκφράζουν ανοικτά την άποψη ότι αυτός ο πόλεμος αποδεικνύεται ολοένα και πιο ξεκάθαρα ως μια αντιπαράθεση μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ και μάλιστα σε ένα «παλαιομοδίτικο» μοτίβο. Κυρίως όμως επισημαίνουν ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει κάποια στιγμή να κατανοήσουν ότι τα συμφέροντά τους δεν είναι ταυτόσημα με εκείνα των Αμερικανών και θα πρέπει να βρουν τον τρόπο να απαγκιστρωθούν από την τακτική κλιμάκωσης των ΗΠΑ.

Μια φωνή λογικής από τη Γερμανία

Ο Κλάους φον Ντόνανυ μια από τις ιστορικές φιγούρες της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας, πρώην υπουργός και για χρόνια δήμαρχος του Αμβούργου σε μια συνέντευξή του αυτές τις μέρες υπενθύμιζε ότι ήταν ανάμεσα σε εκείνους που είχαν προειδοποιήσει ότι θα γίνει πόλεμος στην Ουκρανία, σε περίπτωση που οι ΗΠΑ επιμείνουν στην ιδέα ένταξής της στο ΝΑΤΟ. Κάτι που όπως λέει είχε άλλωστε προβλέψει και ο σημερινός επικεφαλής για ζητήματα ασφαλείας του προέδρου Μπάιντεν. Θυμίζει ότι ο τελευταίος αρνήθηκε να μπει σε διάλογο με τη Μόσχα τον περασμένο Δεκέμβριο για το καθεστώς ασφαλείας της Ουκρανίας, οδηγώντας συνεδιητά την κατάσταση στα άκρα.

Ο Γερμανός πολιτικός θυμίζει ότι η Ρωσία είναι μέρος της Ευρώπης, ότι η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη ήταν πάντα προσανατολισμένες προς τη Δύση και τώρα «εμείς με τη στάση μας τις στέλνουμε προς την Κίνα». Ο Ντόνανι επιμένει ότι τα ενδιαφέροντα των ΗΠΑ που βρίσκονται μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ουκρανία δεν είναι ίδια με τα ενδιαφέροντα της Γερμανίας και της ΕΕ απέναντι στη Ρωσία. Υπενθυμίζει ακόμα ότι οι Ουκρανοί ήταν που επέμεναν πάντα να συνεχίσει να ρέει φυσικό αέριο προς την ΕΕ μέσω των δικών τους εδαφών, για αυτό και είχαν εναντιωθεί και στον Νord Stream 2. Θυμίζει μάλιστα ότι η ίδια η Ανγκέλα Μέρκελ είχε εγγυηθεί ότι παρά τη δημιουργία του νέου αγωγού δεν θα μειώνονταν οι ροές μέσω Ουκρανίας. Ποτέ κανείς Ουκρανός δε μιλούσε τότε για μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία.

Τέλος ο Ντόνανυ ζητά πρωτοβουλίες διαλόγου και διαμεσολάβησης από την Ευρώπη και είναι της απόψης ότι με τις κυρώσεις δεν θα προκληθούν αλλαγές στη Ρωσία ή στην Κίνα.

Μια ένσταση από την Ιταλία

Ανάλογα επικριτικός για την στάση της ΕΕ είναι και ο έμπειρος Ιταλός διπλωμάτης Μάρκο Καρνέλος, με θητεία στο υπουργείο εξωτερικών στη Ρώμη, αλλά και σε πολλές πρεσβείες της Ιταλίας στο εξωτερικό με τελευταία αυτή στο Ιράκ. Οπως λέει χαρακτηριστικά, στην περίπτωση της Ουκρανίας η Δύση αντέδρασε περισσότερο με το συναίσθημα και την παρόρμηση, παρά με τη λογική.

Κατά τη γνώμη του ο πόλεμος αναγκαστικά θα κλιμακωθεί από τη στιγμή που το καθεστώς Πούτιν επιδιώκει να επιτύχει κάτι που θα μπορούσε να παρουσιάσει ως νίκη, ενώ η διοίκηση Μπάιντεν φαίνεται να στοχεύει πλέον στην πτώση του Πούτιν. Είναι ένα παιχνίδι μηδενικού συνόλου όπως λέει χαρακτηριστικά. Ο Ιταλός διπλωμάτης επισημαίνει ότι ένα μεγάλο κομμάτι του πλανήτη αρνείται να υιοθετήσει τυφλά την προσέγγιση των ΗΠΑ για το ζήτημα και αναφέρει χαρακτηριστικά εκτός της περίπτωσης της Κίνας και την άρνηση της Ινδονησίας να εφαρμόσει τις αμερικανικές υποδείξεις για αποκλεισμό της Ρωσίας από το G20, του οποίου τώρα προεδρεύει.

Για τον Καρνέλος χρειάστηκαν μόνο λίγες ώρες μετά τη ρωσική εισβολή για να πεταχτεί η «σοφία από το παράθυρο» και να υιοθετηθεί η θεωρία της μάχης του «καλού» με το απόλυτο κακό. Ο Ιταλός δεν μασάει τα λόγια του: «Η Ευρώπη και η Αμερική, που θεωρούν τους εαυτούς τους κοιτίδες της κριτικής σκέψης και της ελευθερίας του λόγου, έχουν γίνει επικίνδυνα μισαλλόδοξες σε αντίθετες απόψεις. Ποτάμια οργής ρέουν προς την κατεύθυνση οποιουδήποτε τολμά να εκφράσει με καλή πίστη οποιαδήποτε αμφιβολία σχετικά με τους κινδύνους που ενδέχεται να συνεπάγονται ορισμένες επιλογές για την ειρήνη και την οικονομία του κόσμου. Όλα ομοιάζουν με μια καταθλιπτική επανάληψη του διάσημου συνθήματος του Τζορτζ Μπους μετά την 11η Σεπτεμβρίου: “Ή είσαι μαζί μας ή είσαι με τους τρομοκράτες”».

Ο διπλωμάτης εκφράζει έντονες ανησυχίες για τις μεσοπρόθεσμες συνέπειες που θα μπορούσε να έχει αυτή η κατάσταση στις μελλοντικές σχέσεις Ιταλίας και Ρωσίας…

Οι κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των δύο χωρών φαίνονται έτοιμα να λάβουν αποφάσεις των οποίων το τελικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι οδυνηρά επιζήμιο για τις οικονομίες και την ανταγωνιστικότητά τους: και αυτό μετά από δύο τρομερά χρόνια λόγω της πανδημίας Covid-19. Εκφράζει επίσης το φόβο ότι από το φθινόπωρο, οι κοινωνικές εντάσεις στην Ευρώπη θα μπορούσαν να γίνουν μη διαχειρίσιμες.

Τόσο στις Βρυξέλλες όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, οι ηγέτες θυμίζουν υπνοβάτες που προχωρούν προς την καταστροφή. Και τελικά αναρωτιέται για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται όσοι προσπαθούν να εκφράσουν κάποιες αμφιβολίες για την κυρίαρχη αντίληψη: «Εάν οι δυτικές αξίες, οι οποίες βασίζονται στη δημοκρατία, την ελευθερία, το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι τόσο ισχυρές και πολύ καλύτερες από οποιεσδήποτε άλλες (κάτι που πιστεύω ακράδαντα ότι ισχύει), γιατί είμαστε τόσο νευρικοί να τις υπερασπιστούμε»;

Η Μεγάλη Ανατριχίλα: Το Βερολίνο σπάει ακόμα ένα ταμπού και στέλνει άρματα βαρέως τύπου στο Κίεβο

Η Ούρσουλα μαθαίνει γρήγορα… πάνω στις πλάτες εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών

Wall Street Journal: Η Γερμανία συμφωνεί για επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο

Φταίει η Γερμανία για τον Πούτιν. Αλήθεια;