Σύνοδος Ουκρανίας-ΕΕ: Αναμένεται να κυριαρχήσει το ζήτημα του φυσικού αερίου

Η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη και ο ρωσογερμανικός αγωγός Nord Stream 2: τα ενεργειακά ζητήματα αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της 23ης συνόδου Ουκρανίας- ΕΕ που πραγματοποιείται σήμερα στο Κίεβο.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα υποδεχθεί τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η σύνοδος διεξάγεται την ώρα που η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχει εκτιναχθεί στα ύψη, ένα κακό νέο για το Κίεβο που επιθυμεί να αποτρέψει τη λειτουργία του Nord Stream 2, ενός αγωγού που μπορεί να μεταφέρει 55 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου ετησίως και ο οποίος συνδέει τη Ρωσία με τη Γερμανία μέσω της Βαλτικής, παρακάμπτοντας την Ουκρανία. Σύμφωνα με τη Μόσχα, ο αγωγός αυτός θα σταθεροποιήσει τις τιμές.

Για την ΕΕ ο αγωγός αυτός δεν αποτελεί προτεραιότητα διότι δεν μειώνει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, όμως δεν αντιτάχθηκε ιδιαίτερα στην κατασκευή του.

Το ζήτημα όμως είναι ευαίσθητο διότι ο αγωγός αυτός κινδυνεύει να στερήσει από την Ουκρανία, σύμμαχο της ΕΕ, τουλάχιστον 1,5 δισεκ. δολάρια που κέρδιζε από τη διέλευση του αερίου από το έδαφός της.

Η προεδρία της Ουκρανίας έχει τονίσει ότι «θα πολεμήσει μέχρι τέλους» για να εμποδίσει τη λειτουργία του Nord Stream 2, ο οποίος αναμένει ακόμη το πράσινο φως της γερμανικής ρυθμιστικής αρχής.

Ο Ζελένσκι είχε δηλώσει στα τέλη Αυγούστου στη Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ ότι ο αγωγός είναι «ένα επικίνδυνο γεωπολιτικό όπλο» της Μόσχας.

Η Μέρκελ δηλώνει ότι έχει εγγυήσεις από τη Ρωσία ότι θα παρατείνει το συμβόλαιο που έχει συνάψει με την Ουκρανία για τη διέλευση αερίου πέραν του 2024 και κατά συνέπεια θα διασφαλιστούν τα έσοδα της χώρας, που είναι μεταξύ των πιο φτωχών στην Ευρώπη.

Σήμερα ο Μισέλ και η φον ντερ Λάιεν θα προσπαθήσουν να καθησυχάσουν για μία ακόμη φορά το Κίεβο, επεσήμανε Ευρωπαίος αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Θα επιμείνουν στη δέσμευση των Ευρωπαίων ότι «φυσικά» θα εγγυηθούν «τον ρόλο της Ουκρανίας ως χώρα διέλευσης του αερίου», πρόσθεσε ο ίδιος.

Ένταση και παράπονα

Χθες Δευτέρα, μία ημέρα πριν τη σύνοδο, η ΕΕ επέβαλε κυρώσεις σε οκτώ αξιωματούχους – δικαστές, εισαγγελείς και μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας-που κατηγορούνται για την καταστολή των αντιπάλων της προσάρτησης της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας στη Ρωσία το 2014.

Από την πλευρά του ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε υπογραμμίσει την προηγούμενη εβδομάδα ότι προτεραιότητά του είναι να μην «φέρει σε δύσκολη θέση» την Ουκρανία, αλλά να είναι «ένας απολύτως αξιόπιστος εταίρος» της Ευρώπης στο θέμα της ενέργειας.

Η Ρωσία αρνείται ότι ευθύνεται για τη μεγάλη άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου προκειμένου να κερδίσει περισσότερα συμβόλαια ή για να επιταχύνει την έναρξης της λειτουργίας του Nord Sream 2.

Όμως το Κίεβο δεν πείθεται από τους ισχυρισμούς αυτούς. Η χώρα σπαράσσεται από το 2014 από έναν πόλεμο εναντίον των φιλορώσων αυτονομιστών στα ανατολικά.

Η Ουκρανία κατηγορεί εξάλλου τους Ευρωπαίους ότι ενεργούν διστακτικά, τόσο στο θέμα του φυσικού αερίου όσο και της στρατιωτικής συνεργασίας αλλά και στο ζήτημα της προοπτικής ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Από την πλευρά του οι Ευρωπαίοι ζητούν από το Κίεβο να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για μεταρρυθμίσεις, κυρίως του δικαστικού του συστήματος. Αυτές όμως καθυστερούν εδώ και χρόνια.

«Θα ενθαρρύνουμε τους Ουκρανούς φίλους μας να προχωρήσουν πιο γρήγορα», δήλωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η σημερινή σύνοδος θα αποτελέσει ευκαιρία για τους Ευρωπαίους «να επαναλάβουν τη δέσμευσή τους στην εμβάθυνση της πολιτικής σχέσης και της οικονομικής ενσωμάτωσης της Ουκρανίας με την ΕΕ».

Ωστόσο δεν αναμένονται μεγάλες πρόοδοι. Σύμφωνα με τον Λεονίντ Λίτρα, αναλυτή του κέντρου New Europe στο Κίεβο, «υπάρχει ένταση και παράπονα από τη μία πλευρά και από την άλλη», αλλά οι Ουκρανοί αισθάνονται ότι απλώς «τους αγνοούν».