Γκουτέρες: «Βαδίζουμε με τα μάτια κλειστά προς την κλιματική καταστροφή»

Ο κόσμος βαδίζει «με τα μάτια κλειστά προς την κλιματική καταστροφή» προειδοποίησε σήμερα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, εκφράζοντας λύπη για το γεγονός ότι παρά την “επιδείνωση” της κατάστασης, οι μεγάλες οικονομίες εξακολουθούν να αφήνουν τις εκπομπές τους αερίων του θερμοκηπίου να αυξάνονται.

Ο στόχος του περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, ο πιο φιλόδοξος στόχος της συμφωνίας του Παρισιού, είναι «στην εντατική», δήλωσε σε μια διάσκεψη για τη βιώσιμη ανάπτυξη που διοργανώνει το περιοδικό The Economist στο Λονδίνο.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι εκπομπές θα πρέπει να μειωθούν κατά 45% μέχρι το 2030 ώστε να υπάρχει ελπίδα για έναν περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Όμως οι εκπομπές εξακολουθούν να αυξάνονται και η θερμοκρασία έχει ανέβει κατά μέσο όρο περίπου 1,1 βαθμό σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, με αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζονται οι καύσωνες, η ξηρασία, οι καταιγίδες ή οι καταστροφικές πλημμύρες.

«Το πρόβλημα επιδεινώνεται», δήλωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες σε μαγνητοσκοπημένο βίντεο, υπενθυμίζοντας πως το 2020, η κλιματική κρίση και οι προκληθείσες καταστροφές είχαν ήδη «εκτοπίσει 30 εκατομμύρια ανθρώπους – τριπλάσιο αριθμό ανθρώπων από εκείνον που εκτοπίστηκαν ως αποτέλεσμα πολεμικών και εμφύλιων συγκρούσεων».

«Βαδίζουμε με τα μάτια κλειστά προς την κλιματική καταστροφή» και «αν συνεχίσουμε έτσι, μπορεί να πούμε αντίο στον στόχο του +1,5 βαθμού Κελσίου. Αλλά και ο στόχος των 2 βαθμών Κελσίου θα μπορούσε επίσης να είναι ανέφικτος».

Όμως ακόμη κι αν οι χώρες υπηρετήσουν τις προγραμματικές δεσμεύσεις για το κλίμα από τη Διάσκεψη του 2015 στο Παρίσι, οι εκπομπές αναμένεται να αυξηθούν κατά 14% πριν από το τέλος της δεκαετίας, οδηγώντας σε μια «καταστροφική» υπερθέρμανση 2,7 βαθμών Κελσίου, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (Giec- IPCC) του ΟΗΕ

Τονίζοντας ότι δεν μπορεί να υπάρχει κανενός είδους «αφελούς αισιοδοξίας» μετά την COP26 στη Γλασκώβη το περασμένο φθινόπωρο, ο επικεφαλής του ΟΗΕ χαρακτήρισε «τρέλα» την επίμονη εξάρτηση σε ορυκτά καύσιμα. «Αυτός ο εθισμός στα ορυκτά καύσιμα μας οδηγεί προς μια συλλογική καταστροφή», είπε, λίγο πριν από την έναρξη της συνόδου για την επικύρωση της ιστορικής έκθεσης της Giec για τα σενάρια που θα μπορούσαν να περιορίσουν την υπερθέρμανση. Η έκθεση αναμένεται να καταλήξει στο συμπέρασμα πως οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα περιοριστούν σημαντικά σε μερικά χρόνια αν επιτευχθούν οι στόχοι για την αντιμετώπιση της αύξησης της θερμοκρασίας που τέθηκαν στο Παρίσι.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πρόσθεσε ο Γκουτέρες, μπορεί να εκτροχιάσει ακόμη περισσότερο τη δράση για το κλίμα, καθώς πολλές χώρες αποδύονται σε μια ξέφρενη αναζήτηση νέου εφοδιασμού σε αέριο και πετρέλαιο προκειμένου να αντικαταστήσουν τις ρωσικές εισαγωγές, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την εξάρτησή τους στα ορυκτά καύσιμα.

Πέρυσι, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΑΙΕ) δημοσιοποίησε μια έκθεση-κόλαφο που έδειχνε ότι μια αύξηση της πλανητικής θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου είναι ασύμβατη με κάθε νέα εκμετάλλευση πετρελαίου ή αερίου ή κάθε νέο θερμοηλεκτρικό σταθμό άνθρακα.

Ερχόμενος σε ρήξη με τη συνήθη πρακτική να μην κατονομάζεται ιδιαίτερα μια χώρα, ο Γκουτέρες κατηγόρησε την Αυστραλία και μια «χούφτα απείθαρχων» κρατών που δεν υπέβαλαν «σημαντικά» σχέδια για την άμεση μείωση των εκπομπών.

Η Κίνα και η Ινδία, που εξαρτώνται αμφότερες από τον άνθρακα, έχουν αρνηθεί να δεσμευθούν στον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου και άρα να καταρτίσουν αντίστοιχο κλιματικό πρόγραμμα.

«Το καλό νέο», είπε ωστόσο ο Γκουτέρες, «είναι πως όλες οι κυβερνήσεις της Ομάδας των 20 (G20) – περιλαμβανομένης της Κίνας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας- δέχθηκαν να μην επενδύουν στην παγκόσμια αγορά άνθρακα». «Πρέπει τώρα επειγόντως να κάνουν το ίδιο και στο εσωτερικό», εξήγησε.

Οι πλούσιες χώρες πρέπει να παράσχουν τα απαραίτητα χρήματα, την τεχνολογία και την τεχνογνωσία προκειμένου να βοηθήσουν τις αναδυόμενες οικονομίες να περιορίσουν τον άνθρακα στα ενεργειακά χαρτοφυλάκιά τους, πρόσθεσε ο Αντόνιο Γκουτέρες, αναφέροντας ως παράδειγμα την καινοτόμα συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη Νότια Αφρική κατά την COP26 στη Γλασκώβη.