Ποιο θα είναι το οικονομικό κόστος του πολέμου στην ΕΕ το 2022

Περίπου 175 δισεκατομμύρια ευρώ ή από 1,1% έως 4% του ΑΕΠ της Ε.Ε. υπολογίζει ο οικονομολόγος Jean Pisani-Ferry, του Ινστιτούτου Bruegel, ότι θα κοστίσουν οι συνέπειες του πολέμου αθροιστικά στους προϋπολογισμούς των χωρών-μελών το 2022 από τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα. Mακροπρόθεσμα η Ένωση θα πρέπει να αντιμετωπίσει και την ανάγκη να ενισχύσει τις αμυντικές δαπάνες της και να επανασχεδιάσει την πολιτική της στην ενέργεια.

Ειδικά για τον τομέα της ενέργειας, η έκθεση προβλέπει εφικτή, αλλά πολύ δύσκολη και δαπανηρή μεσοπρόθεσμα απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο: «Με την υπόθεση ότι μειώνεται στο μισό η προμήθεια φυσικού αερίου από τη Ρωσία και αύξηση 50% του κόστους για νέα φορτία από προμηθευτές εκτός Ρωσίας, το έξτρα κόστος θα είναι 25 δισ. ευρώ το 2022. Οι συνολικές εισαγωγές φυσικού αερίου θα φθάσουν τα 350 δισ. ευρώ, από 60 δισ. που ήταν το 2019 και 170 δισ. το 2021».

Και βεβαίως, επισημαίνεται στην έκθεση, υπάρχει και άλλη μια σημαντική δυσκολία, που έχει να κάνει με την εσωτερική διαχείριση του προβλήματος: «Οι επιπτώσεις από το σοκ δεν θα καταμεριστούν ισομερώς μεταξύ των χωρών μελών: η Πορτογαλία δεν εισάγει καμία ποσότητα ρωσικού φυσικού αερίου, ενώ αντίθετο το μερίδιο για την Ουγγαρία είναι 35% και για τη Σλοβακία 24%. Η πιθανότητα βελτίωσης της αποδοτικότητας των τερματικών υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) επίσης είναι ανισομερής (η Ισπανία έχει σημαντική διαθεσιμότητα, ενώ οι χώρες που δεν βλέπουν θάλασσα, μηδενική), ενώ οι διασυνδέσεις μεταξύ των χωρών είναι ανομοιόμορφες (δεν υπάρχει ευρωπαϊκό σύστημα αγωγών). Ως εκ τούτου, θα απαιτηθούν επείγουσες διορθωτικές ενέργειες για τη βελτίωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων, την οργάνωση άμεσων προμηθειών και την έγκριση επενδύσεων έκτακτης ανάγκης. Είναι δύσκολο να υπολογίσουμε αυτές τις πρωτοβουλίες. Υποθέτοντας ότι θα αύξαναν επίσης το κόστος για τον καταναλωτή κατά 50%, η τιμή θα ήταν άλλα 25 δισεκατομμύρια ευρώ».

Σε αυτή τη βάση, επισημαίνεται στην έκθεση, «το βραχυπρόθεσμο κόστος της μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία θα μπορούσε να ανέλθει σε 100 δισεκατομμύρια ευρώ. […] Τα ερωτήματα λοιπόν είναι: πρώτον, πόσο από αυτό θα βαρύνει τις ιδιωτικές εταιρείες και τους τελικούς χρήστες και πόσο θα πρέπει να βαρύνει τα δημόσια οικονομικά. Δεύτερον, πώς θα πρέπει να κατανεμηθεί αυτό το κόστος μεταξύ των επιμέρους κρατών μελών και της ΕΕ;»