Μπορεί η Κίνα να επηρεάσει τον Πούτιν; Γιατί σιωπά για τον πόλεμο στην Ουκρανία

«Αν υπάρχει κάποιος, τον οποίον ίσως θα μπορούσε να ακούσει ο Πούτιν αυτός είναι ο ηγέτης της Κίνας Σι Τζινπίγκ», εκτιμούσε το Σάββατο ένας δυτικός διπλωμάτης στο Πεκίνο μιλώντας σε ξένα δίκτυα. Το ερώτημα είναι αν η Κίνα έχει διάθεση να αναλάβει ένα τέτοιο ρόλο και αν εκεί που έχουν φτάσει τα πράγματα, μπορεί ο Πούτιν να κάνει πίσω, χωρίς κάποια σημαντικά ανταλλάγματα, που θα τον γλυτώσουν από τη «ρετσινιά» του ηττημένου.

Αν οι δηλώσεις των Κινέζων αξιωματούχων είναι αληθινές, αν δηλαδή δεν είχαν ενημερωθεί για τις προθέσεις του Ρώσου προέδρου να εισβάλει στην Ουκρανία, τότε ίσως η εμπιστοσύνη ανάμεσα στις δύο αυταρχικές ηγεσίες να μην είναι και τόσο μεγάλη. Η αλήθεια είναι ότι το Πεκίνο έχει αποφύγει να καταδικάσει «κεντρικά και επίσημα» την ρωσική επίθεση, και προσπαθεί να εμφανιστεί στο ρόλο του ψύχραιμου «ενδιάμεσου», που καλεί για απευθείας συνομιλίες και ανακωχή, κάτι που επανέλαβε και το Σάββατο.

Μια συμμαχία από ανάγκη;

Οι εκτιμήσεις που γίνονται από ορισμένους στη Δύση για μια νέα «σινορωσική συμμαχία» που θα στηρίζεται κυρίως στην ενεργειακή «λαιμαργία» της σινικής οικονομίας, ίσως να είναι πάντως βιαστικές. Οσο διαρκεί ο πόλεμος και ο αριθμός των θυμάτων αλλά και των ζημιών αυξάνεται, τόσο θα μεγαλώνει και ο εκνευρισμός των Κινέζων, που θα ήθελαν αυτή η κρίση να τελειώσει σύντομα. Οι λόγοι είναι αρκετοί.

Πρώτα από όλα οι προβλέψεις για νέο φρενάρισμα στους δείκτες μεγέθυνσης της παγκόσμιας οικονομίας. Κάτι που δεν θα αφήσει άθικτη την πανταχού παρούσα στον πλανήτη κινέζικη δραστηριότητα. Οι προγνώσεις για φέτος μιλούν για ανάπτυξη 5,5% που θεωρείται αναιμική και είναι από η χειρότερη τα τελευταία χρόνια. Κι όλα αυτά όταν στο Πεκίνο ακόμα μετρούν τις συνέπειες της πανδημίας και είναι πεπεισμένοι ότι δεν έχουν τελειώσει μαζί της.

Ένας δεύτερος λόγος είναι ότι στο Πεκίνο δεν αρέσει καθόλου η συσπείρωση των Ευρωπαίων πίσω από τις ΗΠΑ. Γνωρίζουν ότι στην Ουάσιγκτον τους αντιμετωπίζουν σαν αντιπάλους και γνωρίζουν επίσης ότι η Ευρώπη είναι σημαντική για το εμπόριο τους και τις φιλοδοξίες τους. Δεν είναι τυχαία η προσπάθεια διείσδυσης με τεράστια επενδυτικά έργα σε χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και των Βαλκανίων. Δεν θέλουν να μπουν απαραιτήτως στο ίδιο καλάθι με τη Ρωσία, που παραμένει οικονομικά ασθενής και κυρίως δεν θέλουν να αρχίσει η Δύση να τους αντιμετωπίζει σαν εχθρούς.

Υπάρχουν φυσικά και μια σειρά άλλοι λόγοι, όπως για παράδειγμα οι εξαιρετικές σχέσεις με την πλούσια σε πρώτες ύλες Ουκρανία, με την οποία έχουν υπογράψει από το 2011 μια «στρατηγική συνεργασία». Για την Ουκρανία έτσι κι αλλιώς η Κίνα είχε μετατρεπεί στον σημαντικότερό της εμπορικό εταίρο.

Η Κίνα προμηθεύεται περισσότερο από το 30% των εισαγωγών καλαμποκιού και το 16 τοις εκατό του σιδηρομεταλλεύματός της από την Ουκρανία, καθώς και άλλα γεωργικά προϊόντα και στρατιωτικό υλικό. Το στρατηγικό ενδιαφέρον για την Ουκρανία έγκειται στη γεωγραφική της θέση και στη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών της τελευταίας με την ΕΕ: Η Ουκρανία είναι εταίρος της «Πρωτοβουλίας Belt and Road» (BRI) από το 2017 και αποτελεί βασική χώρα στη σιδηροδρομική διασύνδεση Ευρώπης-Κίνας.

Οι Κινέζοι είχαν επίσης αναλάβει σημαντικά επενδυτικά προγράμματα από την κατασκευή λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα, μέχρι αιολικά πάρκα και την ανανέωση ενός τμήματος του δικτύου του μετρό στο Κίεβο. Σημαντική ήταν επίσης η παρουσία του κολοσσού των τηλεπικοινωνιών Ηuawei, που είχε αναλάβει και ένα πρόγραμμα κυβερνοασφάλειας της χώρας.

Αναλόγως εντυπωσιακά είναι φυσικά και τα στοιχεία για τις οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία. Το ερώτημα είναι απλώς ποιος έχει ανάγκη περισσότερο τον άλλον, γιατί αν η σχέση δεν συντηρείται σε ένα επίπεδο σχετικής «ισοτιμίας» και αμοιβαίων ωφελημάτων θα είναι δύσκολο να αντέξει στις επιπτώσεις του πολέμου, παρά τις εντυπωσιακές συμφωνίες που κλείστηκαν στις αρχές του Φεβρουαρίου στο Πεκίνο.

Η σύνοδος του «Λαϊκού Κογκρέσου»

Το θέμα της ρωσικής επίθεσης δεν αναφέρθηκε φυσικά στην έναρξη των εργασιών του «Λαϊκού Κογκρέσου», με τη συμμετοχή 3.000 αντιπροσώπων στην «Αίθουσα του Λαού» στο Πεκίνο. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στην οικονομία, σε μια προσπάθεια της ηγεσίας να εμφυσήσει αισιοδοξία στο λαό και στην ανάγκη να δοθεί ένα τέλος στην πανδημία με την διατήρηση της πολιτικής των σκληρών περιοριστικών μέτρων σε περιοχές που εμφανίζονται κρούσματα. Το συνέδριο, που αποτελεί ένα «υβρίδιο» εθνικού κοινοβουλίου, θα διαρκέσει έως τις 15 Μαρτίου και ίσως μέχρι τότε έχει ξεκαθαρίσει περισσότερο το τοπίο στην Ουκρανία, αλλά και η στάση της σινικής ηγεσίας απέναντι στον πόλεμο.

Πάντως πολιτικά κρίσιμο θεωρείται το φθινοπωρινό συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, όπου εκεί θα αποφασιστεί αν θα παραμείνει στην ηγεσία της χώρας ο Σι Τζινπινγκ. Πιθανώς η τύχη του να εξαρτηθεί και από τη σχέση του το επόμενο διάστημα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Ειδήσεις σήμερα

Ο νέος Παγκόσμιος (Οικονομικός) Πόλεμος ήδη ξεκίνησε λέει ο πρώην ΥΠΕΞ του Λούλα της Βραζιλίας

Γερμανία: Η «πράσινη ανάπτυξη» έγινε χακί – Το δώρο Σολτς στην πολεμική βιομηχανία

Η CIA προσπαθεί να μπει και να διαβάσει το μυαλό του Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ εκτιμά ότι ο πόλεμος θα κρατήσει ακόμα πολύ