Ενέργεια, ημιαγωγοί δείχνουν στην Ευρώπη τα όρια της

Μετά από ένα καλοκαίρι «πλούσιο» σε φυσικές καταστροφές Ευρωπαίοι πολιτικοί και κοινοτικοί αξιωματούχοι υπερθεματίζουν σε φιλόδοξες υποσχέσεις και εξαγγελίες για άμεση υλοποίηση μιας «Πράσινης Συμφωνίας» που μπορεί να σταματήσει το ρολόι, που μετράει αντίστροφα για το περιβάλλον. Πίσω από τις φιλοδοξίες όμως υπάρχει και η πραγματικότητα, που εδώ και μερικές εβδομάδες δείχνει τα δόντια της.

Η πιο δυσάρεστη παραδοχή που οφείλουν να κάνουν οι Ευρωπαίοι είναι ότι εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από άλλες ηπείρους σε ότι αφορά την τροφοδοσία τους με ενέργεια αλλά και με ημιαγωγούς οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί από πολλούς ως ο «χρυσός» ή το «πετρέλαιο» του μέλλοντος επειδή η σημασία τους για την παραγωγή προϊόντων νέας «καθαρής» τεχνολογίας είναι καθοριστική.

Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα με ιδιαίτερη οξύτητα οι πολίτες καλούνται να σηκώσουν το βάρος από την τεράστια αύξηση των τιμών της ενέργειας. Οπως επεσήμαινε αυτές τις μέρες το πρακτορείο Bloomberg η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα λαθών πολλών ετών τα οποία λειτούργησαν σωρευτικά και έχουν δημιουργήσει ένα πολύ κακό μίγμα που θα μπορούσε μάλιστα να φέρει και κινδύνους black out τους επόμενους μήνες αν ο καιρός αποφασίσει να μας δείξει το «κακό του πρόσωπο».

Αν θεωρήσουμε δεδομένο ότι η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας είναι έτσι κι αλλιώς κοστοβόρα από τη φύση της, είναι δηλαδή πολύ πιθανό το πρόβλημα να επιδεινωθεί, μπορούμε να υποψιαστούμε ότι τα πράσινα σχέδια μπορεί τελικά να θεωρηθούν ως «εχθρικά» από ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας, ειδικά εκείνο το κομμάτι των χαμηλόμισθων που ήδη δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.

Εκρηκτικό είναι και το πρόβλημα με την προμήθεια των ημιαγωγών το οποίο έχει αρχίσει να προκαλεί τεράστιες καθυστερήσεις ακόμα και παύσεις της παραγωγής ειδικά στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Επειδή τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται για την κατασκευή μικροτσιπς, τα οποία όλο και σε πιο μεγάλο βαθμό χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικά προϊόντα η εξάρτηση από τις χώρες της Ασίας μεγαλώνει. Εξαιτίας και της πανδημίας υπάρχουν πλέον σημαντικές καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα με αποτέλεσμα μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης να έχουν αναγκαστεί να περιορίσουν την παραγωγή τους. Αν αυτό το διάστημα αποφασίσετε να αγοράσετε αυτοκίνητο είναι πιθανό να χρειαστεί να περιμένετε για την παράδοσή του ακόμα και έξι, οκτώ ή δέκα μήνες.

Τα μικροτσιπς δεν χρησιμοποιούνται βεβαίως μόνο στα αυτοκίνητα αλλά σε μια σειρά από βιομηχανικά προιόντα, ειδικά σε εκείνα που έχουν συνδεθεί με την πράσινη μετάβαση από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι τις ανεμογεννήτριες. Η έλλειψή τους ήταν κάτι που δεν είχε προβλέψει η Ευρώπη. Αυτό το διάστημα χώρες όπως η Γερμανία και η Αυστρία προχωρούν σε επενδύσεις για τη δημιουργία νέων μονάδων παραγωγής ημιαγωγών στην επικράτεια τους. Μάλιστα και η πρόεδρος της Κομισιόν στην πρόσφατη ομιλία της για την «Κατάσταση του Εθνους» έκανε λόγο για την ανάγκη της ΕΕ να μειώσει την εξάρτησή της από το εξωτερικό στον τομέα αυτό. Κάτι το οποίο δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Οπως προειδοποιούσε πρόσφατα ο πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της VW, Χανς Ντίτερ Πετς, στην Deutsche Welle η κατασκευή νέων εργοστασίων ημιαγωγών άμεσα δεν είναι ρεαλιστική. Κάτι που μας θυμίζει ότι τα φιλόδοξα σχέδια πολλές φορές αποδεικνύεται ότι δεν είναι και τόσο συμβατά με το χρόνο που πιέζει.

Σε κάθε περίπτωση η κατανόηση της εξάρτησης της ΕΕ από εξωτερικούς παράγοντες και η προσπάθεια αναστροφής αυτού του του δεδομένου είναι κάτι που αξίζει να καταγραφεί ως θετικό. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα που δεν θα δημιουργεί ψευδαισθήσεις, αλλά θα υπολογίζει και τις κοινωνικές συνέπειες της «μετάβασης».