Το SWIFT και τα εναλλακτικά δίκτυα της Ρωσίας και της Κίνας…

O αποκλεισμός ορισμένων ρωσικών τραπεζών από το SWIFT και όχι του συνόλου του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ρωσίας έχει στόχο να διασφαλίσει ότι ναι μεν θα «πονέσει» ο Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά δεν θα παγώσει η Ευρώπη που εξαρτάται κατά 40% από το ρωσικό φυσικό αέριο. Βέβαια ακόμα δεν είναι γνωστό ποιες είναι οι «ορισμένες» ρωσικές τράπεζες, πώς θα εφαρμοστεί στην πράξη ο αποκλεισμός από το SWIFT και πώς θα απαντήσει η Ρωσία στο νέο πακέτο κυρώσεων.

Ο αποκλεισμός ρωσικών τραπεζών δεν σηματοδοτεί αναγκαστικά το τέλος των συναλλαγών, αλλά σε κάθε περίπτωση κάνει πιο δύσκολες, χρονοβόρες και δαπανηρές αλλά και λιγότερο ασφαλείς τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές που σχετίζονται με τη Ρωσία και γίνονται μέσω άλλων… οδών. Αυτό κάνει σαφές ότι ο αποκλεισμός από το SWIFT πλήττει τους συναλλασσόμενους και από τις δύο πλευρές. Για τον λόγο αυτό η Γερμανία τελικά συμφώνησε με την επιβολή του μέτρου σε βάρος της Ρωσίας αλλά «με στοχευμένους και λειτουργικούς περιορισμούς» ώστε να πλήξει τα σωστά άτομα.

Το SWIFT –Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication– αποτελεί ένα συνεταιρικό παγκόσμιο σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ τραπεζών, με έδρα το Βέλγιο, ιδρύθηκε το 1973 και εποπτεύεται από τις κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας.

Μέσω του συστήματoς συνδέονται 11.000 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες, στέλνονται με ασφάλεια περί τα 35 εκατ. διατραπεζικά μηνύματα σε καθημερινή βάση διευκολύνοντας το διεθνές εμπόριο, τις επενδύσεις και γενικότερα την οικονομική δραστηριότητα σε όλο τον πλανήτη.

Υπάρχουν εναλλακτικά δίκτυα του SWIFT; Υπάρχουν, αλλά είναι σχετικά καινούργια και μικρότερης εμβέλειας. Ενα από αυτά είναι το ρωσικό SPFS που διασυνδέει κυρίως τράπεζες της Ρωσίας και το οποίο ξεκίνησε να αναπτύσσεται από την Κεντρική Τράπεζα της χώρας το 2014, όταν λόγω των γεγονότων της Κριμαίας απειλήθηκαν οι ρωσικές τράπεζες με έξοδο από το SWIFT.

Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας (Εθνικό Σύστημα Πληρωμών-Αποτελέσματα Επισκόπησης 2020) αναφέρει ότι το φάσμα των χρηστών των υπηρεσιών SPFS έχει διευρυνθεί πλέον και σήμερα περισσότεροι από 300 οργανισμοί συνδέονται με αυτό, μεταξύ των οποίων οργανισμοί από Λευκορωσία, Γερμανία, Ελβετία, Αρμενία, Καζακστάν, Κούβα, Μολδαβία, Κιργιστάν και Τατζικιστάν.

Σχεδόν ταυτόχρονα ξεκίνησε την ανάπτυξη εναλλακτικού συστήματος η Κίνα (CBIBPS) μέσω του οποίου εκκαθαρίζονται οι διεθνείς συναλλαγές σε γουάν. Το κινεζικό σύστημα περιλαμβάνει μόνο 80 ξένες τράπεζες –κυρίως ρωσικές, ιαπωνικές και αφρικανικές– και χρησιμοποιείται από 980 οργανισμούς σε 96 χώρες.

ΗΠΑ, Ε.Ε. και άλλες χώρες ανακοίνωσαν αποκλεισμό επιλεγμένων ρωσικών τραπεζών από το Swift

Βουτιά στις αγορές – Κατακρημνίζεται το ρούβλι – Η πρώτη κατάρρευση ρωσικής τράπεζας στην ΕΕ

Σε ενεργειακή «παγίδα» η Ε.Ε.: Πόσο θα κοστίσουν στην Ευρώπη οι οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας;