Μερικές διαπιστώσεις για τον πόλεμο της Ουκρανίας

Ο Σωτήρης Ρούσσος, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και συντονιστής του Κέντρου Μεσογειακών και Μεσανατολικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων σχολίασε στο facebook τις εξελίξεις μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

1. Ήταν τόσο σημαντική η Ουκρανία για την ασφάλεια της Δύσης ή ακόμη και της Ανατ. Ευρώπης. Προφανώς όχι.

2. Είναι η Ρωσία βασική αντίπαλος των ΗΠΑ στο διεθνές σύστημα; Προφανώς όχι. Η Κίνα αποτελεί την μεγαλύτερη δυνητική απειλη για την αμερικανική ηγεμονία ενώ η Ρωσία είναι απλά μια μεγάλη περιφερειακή δύναμη.

3. Δεν ήταν κατανοητό στους Αμερικανούς διαμορφωτές εξωτερκής πολιτικής ότι η Ρωσία δεν θα δεχόταν ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ; Ακόμη και μεταπτυχιακοί φοιτητές ευρωπαϊκής ιστορίας και πολιτικής θα αντιλαμβάνονταν ότι η Ρωσία δεν θα ήταν διατεθειμένη να αποδεχθεί να περιοριστεί στα σύνορα που ίσχυαν τον 17ο αιώνα, πριν τον Μεγάλο Πέτρο. Και τελικά μια ανάλυση της συμπεριφοράς του Πούτιν έκανε σαφες ότι θέλει να μείνει στην ιστορία ως Μεγάλος Πέτρος και όχι ως Γέλτσιν.

4. Ποια είναι η αποτελεσματικότητα των κυρώσεων στις περιπτώσεις του Ιράν, του σανταμικού Ιράκ και της Ρωσίας (για το θέμα της Κριμαίας). Πολύ μικρή.

5. Αφού η Ε.Ε. και οι ευρωπαίκές κοινωνίες θα είναι αυτές που θα “πληρώσουν το μάρμαρο” για την ουκρανική κρίση και τον πόλεμο γιατί δεν είχαν δική τους θέση για το ουκρανικό και σύρονται από τις ΗΠΑ που δεν θίγονται ΚΑΘΟΛΟΥ από την κρίση αυτή; Γιατί οι κλητήρες των τραπεζών δεν μπορούν να διαμορφώσουν στρατηγικές για τον κόσμο.

6. Αν όλα τα παραπάνω συμβαίνουν τότε θα πρέπει να αναζητήσουμε την αιτία της αμερικανικής πολιτικής σε δύο παράγοντες: το λόμπυ των αμερικανικών εταιριών σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου που θα ήθελαν την ευρωπαϊκή αγορά και κυρίως στην αντίφαση μεταξύ της αντίληψης της Ουάσιγκτον ότι η Αμερική είναι κοσμοκράτειρα και πρέπει να επιβάλλει την ηγεμονία της και της αδυναμίας της ή της μη θέλησης της να το πράξει σε ένα ρευστό διεθνές πλαίσιο.

7. Το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς κανόνες αφορούν κυρίως μεσαίες και μικρές δυνάμεις ενώ οι μεγάλες τα έχουν γραμμένα στα υποδήματα της ισχύος τους όπως δείχνουν τα παραδείγματα του Ιράκ, του Κοσόβου, της Κριμαίας κ.ά.