Το «δόγμα του σοκ» στον ΕΦΚΑ: οι «χρυσοί» μάνατζερ μπορεί να φέρουν αντί για συντάξεις… το  χάος

Αν και καθυστερημένη, άνευρη και κάκιστα προετοιμασμένη, η απεργιακή αντίδραση των εργαζομένων στον  ΕΦΚΑ στο νομοσχέδιο για τον κατ’ ευφημισμό  εκσυγχρονισμό του, που ψηφίζεται σήμερα (μόνο από την κυβερνητική παράταξη) στη Βουλή, είναι μια πρόγευση του τι μπορεί να συμβεί στο ενιαίο ασφαλιστικό φορέα της χώρας, αν και όταν τεθούν σε πλήρη εφαρμογή οι διατάξεις του. Με δυο λέξεις διάλυση και αποδιοργάνωση.

Στην ουσία, η υπό τον κ. Κ. Χατζηδάκη ηγεσία του υπουργείου Εργασίας στην περίπτωση του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος, πρακτικά του ενιαίου ΕΦΚΑ, εφαρμόζει το  κατά Ναόμι Κλάιν «δόγμα του σοκ». Οι λύσεις που προωθεί για να αντιμετωπίσει το χρόνιο πρόβλημα των 300.000 εκκρεμών συντάξεων/ συνταξιοδοτικών αιτημάτων και τη διογκούμενη αγανάκτηση των ασφαλισμένων είναι τόσο εξωφρενικές, ώστε προκαλούν αμηχανία και σάστισμα. Οι περίπου 5.000 εργαζόμενοι στον ασφαλιστικό φορέα που καλούνται να εξυπηρετήσουν πάνω από 6 εκατ. ασφαλισμένους και συνταξιούχους, αφού συκοφαντήθηκαν συστηματικά ως «βασανιστές» των πολιτών, με τις ρυθμίσεις Χατζηδάκη μπαίνουν σε μια διοικητική μέγκενη. Από τη μια πλευρά υφίστανται τον ανταγωνισμό και την πίεση των ιδιωτών (λογιστών και δικηγόρων) που αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν φακέλους συνταξιοδότησης έναντι αμοιβής, φορτώνοντας ωστόσο στους μόνιμους υπαλλήλους το νομικό ρίσκο των ενδεχόμενων λαθών τους. Από την άλλη- και αυτό γίνεται με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο- καπελώνονται από ένα «στρατό» 256 μετακλητών διευθυντών τριετούς θητείας, με προκλητικά μεγάλες αμοιβές (έως 8.000 ευρώ) που θα υποκαταστήσουν τον φυσιολογικό μηχανισμό διοικητικής εξέλιξης, με βάση την εμπειρία και τα προσόντα,

Η «νεοφιλελεύθερη» έμπνευση αυτής της ρύθμισης έγκειται ακριβώς στην αντίληψη ότι με τη διπλή πίεση στους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ- πίεση από  τα «έξω» και από τα «πάνω»- θα ενισχυθεί τάχα ο εσωτερικός ανταγωνισμός και η παραγωγικότητα στην έκδοση συντάξεων. Αυτό, ωστόσο, που πραγματικά θα συμβεί ιιδιαίτερα με την έλευση των «φυτευτών» διευθυντών που θα επιλεγούν από τη γαλάζια κομματική επετηρίδα, και μάλιστα με προσόντα κατώτερα από αυτά που ισχύουν για τα εσωτερικά, μόνιμα διευθυντικά στελέχη, είναι μια κατάσταση διοικητικού χάους, που οι διαλυτικές επιπτώσεις του μπορεί να υπερβαίνουν την τριετή θητεία των «χρυσών» μετακλητών διευθυντών. Προβλήματα αποδοχής, τριβές, κύμα φυγής, εσωτερικές εντάσεις, προγραφές. Ο,τι συμβαίνει σε οποιονδήποτε οργανισμό αλλάζει οριζόντια, σε όλες τις υπηρεσίες του, το ανώτατο διευθυντικό στρώμα του προσωπικού του.

Όπως η εμπλοκή ιδιωτών στην έκδοση συντάξεων δεν έχει αποδώσει κάτι χειροπιαστό – 500 αιτήσεις έχουν υποβληθεί, λιγότεροι από τους μισούς έχουν αναλάβει δουλειά- , έτσι και οι μετακλητοί διευθυντές που θα παρακολουθούν τις κυβερνητικές εναλλαγές, μάλλον δεν θα αποκτήσουν ποτέ πραγματικό κίνητρο να ταρακουνήσουν τον μηχανισμό του ΕΦΚΑ, αφού η τριετής θητεία τους σχεδόν ταυτίζεται με τον εκλογικό κύκλο, καθιστώντας τους μακρινούς απογόνους των απολυόμενων δημοσίων υπαλλήλων της πλατείας Κλαυθμώνος. Με τη διαφορά ότι δεν θα έχουν λόγο για κλαυθμούς και οδυρμούς με τη «μπάζα» των 280.000 ευρώ σε μια τριετία.

Τα προβλήματα συνταγματικότητας που έχουν οι διατάξεις του νομοσχεδίου είναι βέβαιο ότι θα βάλουν τον ΕΦΚΑ σε μια ακόμη μακρόχρονη περιπέτεια δικαστικής αμφισβήτησης των διατάξεών του. Ενδεχομένως και σε μια κατάσταση διοικητικής παράλυσης, με βαριές συνέπειες για τους ασφαλισμένους. Ισως η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας έχουν επίγνωση των τεράστιων προβλημάτων που θα προκληθούν στην καθημερινότητα του ΕΦΚΑ. Πιθανά και να τα επιδιώκουν στην προσπάθεια απαξίωσης του δημόσιου χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης, με απώτατο στόχο την πλήρη ιδιωτικοποίησή της. Διόλου τυχαία είναι η μετατροπή της διεύθυνσης διαχείρισης της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ, ύψους 1 δισ. ευρώ, σε Ανώνυμη Εταιρεία. Είναι το τέταρτο μεγάλο παράθυρο ιδιωτικοποίησης του ασφαλιστικού συστήματος που ανοίγει η ηγεσία Χατζηδάκη, μετά την ιδιωτική επικουρική ασφάλιση, τους ιδιώτες – εκδότες συντάξεων και τους χρυσοπληρωμένους μετακλητούς μενατζερ. Το επόμενο  βήμα μπορεί να είναι ακόμη πιο τολμηρό. Μια ανάθεση ης διαχείρισης των ασφαλιστικών πόρων σε hedge fund, για παράδειγμα. Αλλά καλύτερα να μην τους βάζουμε ιδέες.