Ενδείξεις αποκλιμάκωσης, αλλά τα σύννεφα πολέμου παραμένουν πάνω από την Ουκρανία

Η μερική αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τα σύνορα με την Ουκρανία και η σχετική μετριοπάθεια στις κοινές δηλώσεις Πούτιν-Σολτς μετά την συνάντηση του Προέδρου της Ρωσίας με τον καγκελάριο της Γερμανίας Ολαφ Σολτς, μπορούν να ερμηνευτούν ως ενδείξεις μιας πρώτης αποκλιμάκωσης. Ολα αυτά λίγες ώρες πριν την αποκαλούμενη «Ημέρα 0», δηλαδή την Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου που είχε αναφερθεί από δυτικές μυστικές υπηρεσίες αλλά και τον πρόεδρο της Ουκρανίας ως πιθανή ημερομηνία μιας ρωσικής εισβολής.

Στον αντίποδα οι πληροφορίες για κυβερνοεπίθεση εναντίον του ουκρανικού Υπουργείου Αμυνας και τραπεζών της χώρας προκάλεσαν μια μικρή αναστάτωση και ενώ το ΝΑΤΟ και Αμερικανοί αξιωματούχοι συνεχίζουν να δηλώνουν επιφυλακτικοί.

Ο Σολτς σε αποστολή κατευνασμού

Στην συνομιλία τους στη Μόσχα, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς (SPD) κάλεσε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν για εκτεταμένο διάλογο προσπαθώντας να αποτρέψει μια σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. «Ας συνεχίσουμε να συζητάμε αυτά τα πράγματα. Δεν πρέπει να καταλήξουμε σε αδιέξοδο, αυτό θα ήταν καταστροφή», δήλωσε ο Γερμανός πολιτικός, σε μια από τις πιο δύσκολες αποστολές της σύντομης ως τώρα θητείας του στην καγκελαρία.

Ο Σολτς αποκάλεσε τη μερική απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων ως «καλό σημάδι». Ο τόνος του ήταν συμφιλιωτικός και στόχευε να υπογραμμίσει τα κοινά συμφέροντα των δύο χωρών «Οι δύο χώρες μας είναι ιστορικά και πολιτιστικά στενά συνδεδεμένες. Υπάρχουν πολυεπίπεδες σχέσεις και επίσης μεγάλες δυνατότητες για ακόμα στενότερες οικονομικές σχέσεις».

Δεν δίστασε πάντως να αναφερθεί και σε ζητήματα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η υπόθεση της κράτησης του αντιπολιτευόμενου Αλεξέι Ναβάλνυ και το κλείσιμο των γραφείων της Deutsche Welle στη Μόσχα.

Σημαντική ήταν η αναφορά του ότι «τα ζητήματα ασφαλείας στην Ευρώπη θα μπορούσαν να επιλυθούν μόνο με και όχι εναντίον της Μόσχας» κάτι που ουσιαστικά αποτελεί το βασικό ζητούμενο της ρωσικής πλευράς. Ο καγκελάριος αρνήθηκε να περιγράψει την τρέχουσα κατάσταση ως απελπιστική αν και παραδέχτηκε ότι παραμένει εξαιρετικά δύσκολη. «Για τη γενιά μου, ο πόλεμος στην Ευρώπη έχει γίνει αδιανόητος.» Οι πολιτικοί πρέπει να διασφαλίσουν «ότι θα παραμείνει έτσι» είπε χαρακτηριστικά.

Ετοιμος για «κοινή δουλειά» ο Πούτιν

Ο Πούτιν αρνήθηκε για μια ακόμα φορά ότι η Ρωσία επιδιώκει πόλεμο με την Ουκρανία. «Θέλουμε κάτι τέτοιο; Όχι, φυσικά και όχι», είπε. «Ακριβώς γι’ αυτό υποβάλαμε προτάσεις για μια διαδικασία διαπραγμάτευσης.» Ανακοίνωσε την προθυμία του να συνεχίσει να συνεργάζεται με τη Δύση για θέματα ευρωπαϊκής ασφάλειας. «Είμαστε έτοιμοι για αυτή την κοινή δουλειά στο μέλλον», είπε ο αρχηγός του Κρεμλίνου. «Είμαστε επίσης έτοιμοι να ακολουθήσουμε τον δρόμο των διαπραγματεύσεων».

Ο κ. Πούτιν μίλησε για τη σημασία, που θα έχει η λειτουργία του αγωγού Nord Stream 2 στη Βαλτική Θάλασσα, τον οποίο χαρακτήρισε ως ένα έργο υποδομής που ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη.

Είναι ένα καθαρά οικονομικό και φιλικό προς το περιβάλλον έργο χωρίς «πολιτικούς χρωματισμούς». Ο αγωγός είναι ήδη έτοιμος από τον Δεκέμβριο αλλά δεν έχει τεθεί σε λειτουργία. Οι επικριτές της Ρωσίας υποστηρίζουν ότι χρησιμοποιείται ως μέσο πίεσης κατά της Ευρώπης και προσπαθούν να τον καθυστερήσουν, αν όχι να τον «σκοτώσουν». Ο Ρώσος πρόεδρος δεν παρέλειψη να ευχαριστήσει τον πρώην καγκελάριο Σρέντερ για τη συμβολή του σε αυτό.

Ταυτόχρονα, ο Πούτιν έδειξε προθυμία να συνεχίσει να χρησιμοποιεί την Ουκρανία ως χώρα διέλευσης για τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη μετά το 2024 – εάν υπάρξει ανάγκη στη Δύση. Η Ουκρανία φοβάται ζημίες δισεκατομμυρίων εάν δεν χρησιμοποιείται πλέον ως χώρα διέλευσης όταν τεθεί σε λειτουργία ο Nord Stream 2. Ο Σολτς μίλησε ξανά για εκτενείς συνέπειες εάν η Ρωσία αναλάβει στρατιωτική δράση κατά της Ουκρανίας, αλλά απέφυγε να διευκρινίσει αν αυτό θα σήμαινε και το οριστικό τέλος για τον Nord Stream 2 όπως είχε ζητήσει πρόσφατα ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.

Κίνηση καλής θέλησης από τη Λευκορωσία

Την ίδια στιγμή στο Κίεβο ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα συνέχιζε να είναι δύσπιστος αναφορικά με τις πληροφορίες περί υποχώρησης των ρωσικών δυνάμεων: «Έχουμε έναν κανόνα: δεν πιστεύουμε αυτά που ακούμε. Πιστεύουμε αυτό που βλέπουμε», είπε δηκτικά. Ωτόσο δεν δίστασε να αυτοεπαινεθεί: «Εμείς και οι σύμμαχοί μας καταφέραμε να αποτρέψουμε την περαιτέρω κλιμάκωση από τη μεριά της Ρωσίας», είπε ο Κουλέμπα.

Σε κάθε περίπτωση, μια άλλη εξέλιξη φαίνεται να δείχνει ότι η κατάσταση μπορεί να έχει «ηρεμήσει» τουλάχιστον εν μέρει: Το Ουκρανικό Υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι ο στρατιωτικός ακόλουθος της χώρας θα παραστεί στα γυμνάσια στη Λευκορωσία ως παρατηρητής. Ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας και ο Λευκορώσος συνάδελφός του συμφώνησαν σε αυτό σε τηλεφωνική επικοινωνία, ανέφερε το υπουργείο.

Εν τω μεταξύ, στη Μόσχα, η Δούμα υπεψήφισε την πρόταση να αναλάβει ο Βλαντίμιρ Πούτιν το ζήτημα της αναγνώρισης των δύο αποσχισθείσων περιοχών του Λουχάνσκ και του Ντόνετσκ στην ανατολική Ουκρανία. Εκεί, οι φιλορώσοι αυτονομιστές πολεμούν την κυβέρνηση του Κιέβου. Σύμφωνα με τη βούληση της ρωσικής κάτω βουλής, ο Πούτιν θα πρέπει να αποφασίσει για την αναγνώριση των δύο περιοχών ως «λαϊκές δημοκρατίες». Μια τέτοια κίνηση θα ισοδυναμούσε πάντως με αποχώρηση από τη Συμφωνία του Μινσκ.

Στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ο Πούτιν δήλωσε ότι εξακολουθεί να αγωνίζεται για μια λύση στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Μινσκ. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα μια στρατιωτική αποκλιμάκωση: «Δεν εξαρτάται μόνο από εμάς», είπε ο Πούτιν όταν ρωτήθηκε εάν η απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων θα συνεχιστεί.

Νεα επικοινωνία Μπλίνκεν-Λαβρόφ

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν είχε σήμερα μια νέα τηλεφωνική επαφή με τον Ρώσο ομόλογό του, τον Σεργκέι Λαβρόφ, αφότου η Μόσχα ανακοίνωσε ότι διέταξε να επιστρέψουν στις μονάδες τους ορισμένες δυνάμεις που είχαν αναπτυχθεί στα σύνορα με την Ουκρανία.

Ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπενθύμισε ότι στην προηγούμενη τηλεφωνική επικοινωνία τους, το Σάββατο, οι δύο υπουργοί συμφώνησαν «να παραμείνουν σε επαφή».

Διαβάστε ακόμα:

Συγκρατημένα αισιόδοξος ο Γενς Στόλτενμπεργκ για λύση στην Ουκρανική κρίση

Αλλαγή στρατηγικής στην Ουκρανία ζητούν ψύχραιμες φωνές σε ευρωπαϊκά ΜΜΕ

Ουκρανία: Η πραγματική εικόνα για τη χώρα που έχει γίνει το θέατρο του νέου ψυχρού πολέμου