Ηττημένο το περιβάλλον στη Χειμερινή Ολυμπιάδα

Οι 24οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες βρίσκονται σε εξέλιξη στην κινεζική πρωτεύουσα, αλλά εκεί ο χειμώνας απουσιάζει. Για να αντιμετωπίσουν την έλλειψη κρύου καιρού, οι διοργανωτές χρησιμοποιούν τεράστιες ποσότητες νερού και ενέργειας για να εφοδιάσουν τις εκδηλώσεις με τεχνητό χιόνι.

Οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες πραγματοποιήθηκαν το 1924 στο Σαμονί, μια πόλη στις γαλλικές Αλπεις. Ολα τα αγωνίσματα έγιναν σε εξωτερικούς χώρους.

Οι διοργανωτές των αγώνων πλημμύρισαν γήπεδα για να δημιουργήσουν φυσικές πίστες για χόκεϊ επί πάγου και πίστες για αθλήματα έλκηθρου. Υπήρχε επίσης άφθονο φρέσκο χιόνι σε σκόνη για σκι. Στους πιο πρόσφατους αγώνες χρησιμοποιήθηκαν σημαντικές ποσότητες τεχνητού χιονιού.

Οι κατασκευαστές χιονιού στους Ολυμπιακούς είπαν ότι στο Σότσι της Ρωσίας, στους Αγώνες του 2014, ήταν περίπου κατά 80% ψεύτικο και στην Πιονγκτσάνγκ στη Νότια Κορέα το 2018 σχεδόν κατά 90%. Τώρα παρακολουθούμε Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Πεκίνο με 100% τεχνητό χιόνι, κάτι που δεν έχει προηγούμενο.

Ωστόσο, αν και λέγεται ότι η άνοδος της θερμοκρασίας έχει αλλάξει τα μοτίβα βροχοπτώσεων στο Πεκίνο, οι μεταβολές δεν είναι τόσο σημαντικές ώστε οι συνθήκες να είναι ουσιαστικά διαφορετικές από αυτές που ήταν πριν από δέκα χρόνια, όταν υποβλήθηκε ο φάκελος της ανάληψής τους.

Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες εκεί θα βασίζονταν πάντα σε τεχνητό χιόνι, επειδή το Πεκίνο και η Ζανγκτζιάκου (η ορεινή πόλη στην επαρχία Χεμπέι που φιλοξενεί αγώνες σκι) απλά δεν είναι τόσο χιονισμένα. Και σε αυτήν την περίπτωση, η παραγωγή χιονιού θεωρείται μια εξαιρετική λύση, λέει στον ιστότοπο Conversation η Μάντελεν Ορ, αθλητική οικολόγος στο Ινστιτούτο Αθλητικών Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Λάφμπορο στην Αγγλία.

Από τη δεκαετία του 1960, τα χιονοδρομικά κέντρα βασίζονται όλο και περισσότερο στο τεχνητό χιόνι. Για να επιβιώσουν, τα θέρετρα πρέπει να μπορούν να ανοίγουν περίπου 100 ημέρες τον χρόνο. Αυτό το «παράθυρο» είναι πολύ σφιχτό.

Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, το WSL Ινστιτούτο Ερευνας Χιονιού και Χιονοστιβάδων διαπίστωσε ότι έχουν χαθεί περίπου 12 ημέρες από την αρχή της σεζόν και 26 ημέρες από το τέλος από το 1970 στις Ελβετικές Αλπεις. Στη Βόρεια Αμερική συναντάμε παρόμοιους αριθμούς.

Σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες επτά μηχανοστάσια και αντλιοστάσια μετακινούν το νερό στα βουνά, όπου σπρώχνεται μέσω αντλιών υψηλής πίεσης και μετά εκτοξεύεται με αέρα μέσω ενός ανεμιστήρα και εκτινάσσεται από περισσότερα από 350 κανόνια χιονιού. Πέφτει στο έδαφος και συνήθως έχει χημικά πρόσθετα που το βοηθούν να παραμένει ενωμένο μεταξύ του, αλλά σε αυτούς τους Αγώνες οι κατασκευαστές χιονιού ισχυρίστηκαν ότι δεν εμπλέκονται χημικά.

Οι Κινέζοι διοργανωτές έχουν χρησιμοποιήσει δεξαμενές νερού που μάζευαν βροχή και την απορροή από τις καλλιέργειες για μεγάλο χρονικό διάστημα και ισχυρίζονται ότι δεν αντλούν από γενικές πηγές πόσιμου νερού. Αυτό αμφισβητήθηκε από τοπικές εφημερίδες, οι οποίες ανέφεραν ότι τα ποτάμια εκτρέπονται και οι αξιωματούχοι φέρεται να έχουν κλείσει την άρδευση σε γεωργικές εκτάσεις για να διατηρήσουν τα υπόγεια ύδατα.

Αλλά ως επί το πλείστον, φαίνεται ότι οι διοργανωτές των Αγώνων αντλούν νερό από προκαθορισμένες δεξαμενές. Εφόσον, βέβαια, πιστέψουμε τα στοιχεία που δίνουν οι ίδιοι, καθώς η επαλήθευσή τους μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη λόγω της έλλειψης διαφάνειας στην Κίνα. Αν στην περιοχή επικρατήσουν αρκετές ζεστές μέρες και το χιόνι λιώνει, η χρήση του νερού θα μπορούσε πραγματικά να ανέβει.

Ο υδροφόρος ορίζοντας

Οι εκτιμήσεις που παρέχονται από την οργανωτική επιτροπή δείχνουν ότι οι Αγώνες θα αντλήσουν το 4% του διαθέσιμου νερού στην επαρχία Γιανκίνγκ και το 2,6% στη Ζανγκτζιάκου. Ωστόσο, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου και ορισμένοι στην Κίνα ανέφεραν ότι η χρήση του νερού θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη, ανάλογα με το πώς θα εξελιχθούν οι Αγώνες.

Σημειώνεται ότι οι Χειμερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες θα πραγματοποιηθούν έναν μήνα αργότερα, πιθανότατα σε λίγο πιο ζεστό και ξηρό περιβάλλον, οπότε η παραγωγή ψεύτικου χιονιού θα πρέπει να αυξηθεί. Και το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι το τι θα συμβεί όταν θα λιώσει τόσο πολύ χιόνι. Περίπου 800.000 τετραγωνικά μέτρα τυπικά ξηρού εδάφους θα καλυφθούν από ψεύτικο χιόνι, λέει η Μάντελεν Ορ.

Ο υδροφόρος ορίζοντας θα μπορούσε να χωρέσει λίγο από το νερό του χιονιού, αλλά πιθανότατα όχι τόσο πολύ, ειδικά αν λιώσει γρήγορα. Είναι πολύ δύσκολο να πει κάποιος τι ακριβώς θα συμβεί, επειδή οι περισσότερες υπάρχουσες σχετικές έρευνες εξέτασαν καταστάσεις με φυσικό χιόνι και λίγο τεχνητό ανάμεικτο. Οι ερευνητές δεν έχουν εξετάσει τις συνέπειες της γρήγορης τήξης του 100% τεχνητού χιονιού. Αυτό λοιπόν είναι λίγο δοκιμαστικό.

Γνωρίζουμε ότι οι διοργανωτές σχεδιάζουν να ανακτήσουν το νερό όταν λιώσει το χιόνι, αλλά είναι αδύνατο να το «πιάσουν» όλο. Προηγούμενη έρευνα υποδηλώνει ότι θα υπάρξει κάποια διάβρωση των ιζημάτων και κάποια απώλεια της ζωής των φυτών ή αλλαγές στη διάταξη των φυτικών ειδών, που θα μπορούσαν να βλάψουν την άγρια ζωή στην περιοχή. Αλλά είναι πολύ νωρίς για να εκτιμηθεί ποιο θα είναι το εύρος αυτών των συνεπειών.

Το βέβαιο είναι ότι Αγώνες διεξάγονται δίπλα στο Εθνικό Φυσικό Καταφύγιο Σονγκσάν και 20.000 δέντρα κόπηκαν για να δημιουργηθεί χώρος για ορισμένες από τις εκδηλώσεις, γεγονός που προκάλεσε σάλο στους τοπικούς βιολόγους.