H αγορά ομολόγων κλονίζει το αφήγημα οικονομικής επιτυχίας της κυβέρνησης – Παρέμβαση Στουρνάρα για πλεονάσματα

Η σταδιακή απόσυρση των προγραμμάτων οικονομικής στήριξης, η αύξηση του πληθωρισμού, αλλά και η αβεβαιότητα που έχει δημιουργηθεί διεθνώς λόγω του «Ουκρανικού» αναδεικνύουν και πάλι την Ελλάδα ως οιονεί αδύναμο κρίκο της ευρωζώνης. 

Το γεγονός φάνηκε στην αύξηση των αποδόσεων (επιτοκίων) των ελληνικών ομολόγων το τελευταίο διάστημα, η οποία είναι αναλογικά μεγαλύτερη από εκείνη άλλων υπερχρεωμένων  χωρών όπως η Ιταλία και προκάλεσε συναγερμό στην κυβέρνηση.

Στο Μέγαρο Μαξίμου συνειδητοποίησαν ότι  η Ελλάδα κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να μπει και πάλι στο στόχαστρο των αγορών, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση θέλει να αναδείξει το αφήγημα της οικονομικής ανάκαμψης και της επιτυχημένης οικονομικής διαχείρισης. 

Την «ευαισθησία» των ελληνικών ομολόγων επισήμανε και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος με άρθρο του στην εφημερίδα «Καθημερινή» υπογράμμισε την ανάγκη επαναφοράς του προϋπολογισμού σε πρωτογενή πλεονάσματα, απηχώντας πιθανώς και ανησυχίες για τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας οι οποίες «κυκλοφορούν» στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. 

Στο άρθρο του ο κ. Στουρνάρας αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «Η αύξηση των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων που παρατηρείται τελευταία αποτελεί γενικευμένο φαινόμενο και οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κοινή διαταραχή της μεταβολής των διεθνών χρηματοπιστωτικών συνθηκών. Η ευαισθησία των αποδόσεων των ελληνικών τίτλων στη διεθνή μεταβλητότητα είναι όμως μεγαλύτερη σε σύγκριση με τίτλους άλλων χωρών, λόγω της χαμηλότερης πιστοληπτικής τους διαβάθμισης. Ως εκ τούτου, μέρος της διεύρυνσης των περιθωρίων (spreads) των ελληνικών κρατικών ομολόγων (έναντι του αντίστοιχου γερμανικού) οφείλεται στα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας».

Σε άλλο σημείο, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρεται και στην κυοφορούμενη στροφή των ευρωπαϊκών πολιτικών: «Η αυστηροποίηση των νομισματικών συνθηκών, που ήδη συντελείται, μπορεί να προκαλέσει επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, κυρίως όμως να ασκήσει πιέσεις στο κόστος δανεισμού, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, και να επηρεάσει τη βιωσιμότητα του χρέους, δημόσιου και ιδιωτικού.»

Το κόστος δανεισμού για το ελληνικό δημόσιο αυξάνεται, ενώ την ίδια στιγμή πυκνώνουν οι δηλώσεις και οι πληροφορίες από τα κέντρα αποφάσεων της ευρωζώνης ότι η περίοδος της δημοσιονομικής χαλάρωσης τελείωσε και οι χώρες μέλη θα πρέπει να «μαζέψουν» τα ελλείμματα που δημιουργήθηκαν λόγω πανδημίας. 

Μέχρι πρότινος το οικονομικό επιτελείο επικαλούνταν την αποκλιμάκωση των επιτοκίων ως ένδειξη εμπιστοσύνης των αγορών στην οικονομική διαχείριση από την πλευρά της κυβέρνησης, αλλά τώρα που οι συνθήκες αντιστράφηκαν, η άνοδος των επιτοκίων αποδίδεται στη… διεθνή συγκυρία.

Οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων έδειξαν ότι τα ελληνικά ομόλογα παραμένουν ιδιαίτερα ευαίσθητα στο οικονομικό αλλά και πολιτικό ρίσκο της χώρας, καθώς ύστερα από το «ξεπούλημα» των τελευταίων ημερών οι τιμές τους υποχώρησαν και η απόδοσή τους (επιτόκιο) που κινείται αντίστροφα από την τιμή τους, ανέβηκε πάνω από το 2,66%. 

Οι εξελίξεις αυτές θορύβησαν το Μέγαρο Μαξίμου το οποίο έχει αποφασίσει να εστιάσει την επικοινωνιακή του πολιτική τους επόμενους μήνες στο αφήγημα της επιτυχημένης διαχείρισης της οικονομίας η οποία μετά την πανδημία οδηγείται σε υψηλούς ρυθμούς ανάκαμψης.

Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης επιβεβαιώνονται από τις προβλέψεις της Κομισιόν, αλλά το γεγονός είναι ότι κατά μεγάλο μέρος η ανάκαμψη οφείλεται στις μεγάλες δημόσιες δαπάνες στήριξης που έγιναν λόγω πανδημίας οι οποίες ξεπέρασαν τα 42 δισ. ευρώ. 

Οι δαπάνες αυτές στήριξαν την αγορά και την κοινωνία, ενίσχυσαν τη ζήτηση και το ΑΕΠ αλλά εκτόξευσαν το έλλειμμα του προϋπολογισμού και το δημόσιο χρέος. Επιπλέον, ακόμα και από πηγές του κυβερνώντος κόμματος διατυπώνεται και κριτική για τον οριζόντιο και συχνά ανεξέλεγκτο τρόπο με τον οποίο διοχετεύτηκαν τα χρήματα, χωρίς να γίνεται πάντα σε αντιστοιχία με πραγματικές ανάγκες.

Στο εξής το σκηνικό αντιστρέφεται και η κυβέρνηση πλέον αντί για παροχές θα πρέπει να εξοικονομήσει τουλάχιστον 11 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό,  τη στιγμή που η ακρίβεια λόγω πληθωρισμού θα πλήττει τα εισοδήματα και θα επιβαρύνει τις λειτουργικές δαπάνες των επιχειρήσεων.

0 πρωθυπουργός σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Σκάι το Σάββατο έσπευσε να απορρίψει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, το οποίο για τις αγορές αποτελεί παράγοντα που αυξάνει το οικονομικό ρίσκο της χώρας και οδηγεί υψηλότερα τα επιτόκια των ομολόγων.

Η είσοδος σε εκλογικό κύκλο συνεπάγεται αφενός πολιτική αβεβαιότητα αλλά και πίεση για προεκλογικές παροχές, τη στιγμή που λόγω πανδημίας το ελληνικό Δημόσιο έχει ήδη δαπανήσει άνω των 42 δισ. ευρώ για παροχές και στήριξη και πρέπει φέτος να μειώσει το έλλειμμα κατά 11 δισ ευρώ. 

Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και οι πληροφορίες που διοχετεύτηκαν από πηγές του Μεγάρου Μαξίμου περί αυστηρής προσήλωσης στη δημοσιονομικη πειθαρχία το επόμενο διάστημα, γεγονός που υπογράμμισε και ο διευθυντής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργου Αλέξης Πατέλης με άρθρο του στην Καθημερινή της Κυριακής. 

Ο κ. Πατέλης χαρακτήρισε εθνικό στόχο την αναβάθμιση επενδυτικής βαθμίδας για τα ελληνικά ομόλογα (τα οποία σήμερα βρίσκονται στην κατηγορία «σκουπίδια» – junk) μέσα στο 2023, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφόσον οι εταιρείες αξιολόγησης πειστούν για την προσήλωση της κυβέρνησης σε πολιτικές συνεπούς δημοσιονομικής διαχείρισης και όχι στην παροχολογία. 

Διαβάστε επίσης:

Σταϊκούρας: «Ρεαλιστικά αισιόδοξος ότι το 2022 θα είναι μία πολύ καλύτερη χρονιά για τη χώρα»

Ο «θάνατος των μικρομεσαίων» – Οι «κόφτες» στη χρηματοδότησή τους μπαίνουν και στο Ταμείο Ανάκαμψης

Οι εκλογές διαψεύδονται αλλά η προεκλογική περίοδος μόλις άρχισε