ESG: Μπορεί να δώσει λύσεις το Blockchain;

Το blockchain αρχικά επινοήθηκε για να υποστηρίξει το κρυπτονόμισμα, η τεχνολογία του όμως, επιτρέπει τη διάδοση δεδομένων με τρόπο που δεν παραβιάζεται.

Λόγω της ασφάλειας που προσφέρει, αυτή η τεχνολογία κατανεμημένης λογιστικής έχει εφαρμοστεί στη συνέχεια σε μια ποικιλία άλλων ιδιωτικών και δημόσιων πλατφορμών όπως στον τραπεζικό τομέα, τις ασφάλειες, τη χρηματοδότηση του εμπορίου, την εφοδιαστική αλυσίδα και σε πολλούς άλλους τομείς. Π.χ. η κοινοπραξία εταιρειών ενέργειας, τραπεζών και εμπόρων βασικών εμπορευμάτων Vakt (https://www.vakt.com), μια πλατφόρμα κατανεμημένης λογιστικής μοιράζεται τα δεδομένα που χρειάζεται για τη διαχείριση των logistics των συναλλαγών ενεργειακών εμπορευμάτων.

Κάτι παρόμοιο με τη διαδικασία ελέγχου πρέπει να δημιουργηθεί για τη συλλογή και την επαλήθευση των δεδομένων ESG. Καθώς αυξάνεται η ανησυχία για τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές πτυχές και τις πτυχές διακυβέρνησης (ESG) των επιχειρηματικών λειτουργιών, που συνδυάζονται με ολοένα ευρύτερες απαιτήσεις για τους οργανισμούς να μετρούν και να αποκαλύπτουν τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, η τεχνολογία blockchain θεωρείται ως ένας τρόπος υποστήριξης των δραστηριοτήτων ESG.

Για τις εκπομπές άνθρακα, μια εταιρεία συνήθως μετράει και να αναφέρει τις άμεσες εκπομπές και αυτές που παράγονται από την ενέργεια που χρησιμοποιεί. Σε πολλές χώρες, οι επιχειρήσεις πρέπει να αναφέρουν αυτές τις εκπομπές κατά μήκος της αλυσίδας αξίας τους, προσθέτοντας τις δικές τους άμεσες εκπομπές σε αυτές των προμηθευτών και των διανομέων τους. Αυτές οι εκπομπές, Scope 3, απαιτούν τη συλλογή και τη συγκέντρωση δεδομένων από επιχειρηματικούς εταίρους στην αλυσίδα αξίας.

Μία από τις προκλήσεις εδώ είναι ότι όλες οι εταιρείες σε μια χώρα μπορεί να πρέπει να αναφέρουν τις εκπομπές τους εντός της ίδιας προθεσμίας, γεγονός που δημιουργεί πρόβλημα συντονισμού. Μια άλλη πρόκληση, είτε για τις εκπομπές του Scope 3 είτε για παρόμοια δεδομένα (π.χ. χρήση εργατικού δυναμικού ή σύγχρονη δουλεία), που συλλέγονται κατά μήκος μιας αλυσίδας αξίας είναι η επαλήθευση δεδομένων από άλλες εταιρείες. Εξάλλου, οι πληροφορίες που αναφέρουν οι εταιρείες μπορεί να είναι εσκεμμένα ή ακούσια εσφαλμένες ή ελλιπείς.

Για χρηματοοικονομικές και λογιστικές πληροφορίες, έχουμε εμπειρία δύο αιώνων στη συλλογή και επαλήθευση δεδομένων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έχουν αναπτυχθεί συμφωνημένοι ορισμοί όρων, συγκεκριμένα στοιχεία προς συλλογή και ανεξάρτητος έλεγχος, και μάλιστα ένα ολόκληρο επάγγελμα ελεγκτών, με τα δικά τους πρότυπα και διαδικασίες.

Κάτι παρόμοιο πρέπει να δημιουργηθεί για τη συλλογή και την επαλήθευση των δεδομένων ESG. Για να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία, αρκετές κυβερνήσεις και φορείς τυποποίησης έχουν ορίσει όρους για τα περιβαλλοντικά δεδομένα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δημιουργήσει μια ταξινόμηση βιώσιμων οικονομικών, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2020. Ομοίως, το νεοσύστατο Διεθνές Συμβούλιο Προτύπων Αειφορίας (ISSB), σε συνεργασία με το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), κυκλοφόρησε πρωτότυπα γνωστοποίησης βιωσιμότητας τον Νοέμβριο του 2021 για να καθοδηγήσει τις εταιρείες στην αποκάλυψη πληροφοριών σχετικά με τη βιωσιμότητα και τη διακυβέρνηση.

Η Παγκόσμια Τράπεζα δοκιμάζει επί του παρόντος ένα σύστημα, το οποίο χρησιμοποιεί την πλατφόρμα blockchain Chia, για να υποστηρίξει την αναφορά έργων μείωσης των εκπομπών και την εμπορία αντισταθμίσεων άνθρακα. Η ιδέα είναι ότι τα έργα που στοχεύουν στην εξάλειψη των εκπομπών άνθρακα (π.χ. ένα πρόγραμμα δενδροφύτευσης) θα καταχωρούνται και θα παρακολουθούνται στην πλατφόρμα. Από εκεί, θα μπορούσαν να δοθούν ψηφιακά μάρκες σε αποτελεσματικά έργα ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στις εκπομπές, με αυτά τα μάρκες να είναι εμπορεύσιμα με οργανισμούς που επιθυμούν να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους.

Η χρήση του blockchain φέρνει μια σειρά από οφέλη:

• Παρέχει διαφάνεια, αφού ο καθένας μπορεί να δει αρχεία και ανταλλαγές ιδιοκτησίας.
• Τα δεδομένα είναι ουσιαστικά αμετάβλητα, διότι τα δεδομένα αποθηκεύονται με τρόπο που δεν παραβιάζεται.
• Τα δεδομένα μπορούν να κοινοποιηθούν μεταξύ πολλών μερών.

Υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για τις εταιρείες να εκμεταλλευτούν το blockchain για ευρύτερους σκοπούς και για τις λογιστικές εταιρείες να ελέγχουν και να επαληθεύουν δεδομένα ESG.