Έχει μέλλον η πρόταση Μπάιντεν για τη Γάζα; – Αποδεκτή ως πλαίσιο, αλλά …

Οι χώρες οι οποίες μεσολαβούν στις έμμεσες διαπραγματεύσεις (Κατάρ, ΗΠΑ και Αίγυπτος) παρότρυναν χθες Σάββατο το Ισραήλ και τη Χαμάς να «οριστικοποιήσουν» τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με βάση το σχέδιο που παρουσιάστηκε από τον αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, εν μέσω του πολέμου που οδεύει να συμπληρώσει οκτώ μήνες στη Λωρίδα της Γάζας. Στην κοινή ανακοίνωσή τους, οι τρεις διαμεσολαβήτριες χώρες υποστηρίζουν ότι οι αρχές που διέπουν την προτεινόμενη από τον Τζο Μπάιντεν» συμφωνία ικανοποιούν τις απαιτήσεις «όλων των πλευρών». Την ίδια ώρα, επί του πεδίου, συνεχίζονται οι βομβαρδισμοί στη Ράφα, η οποία αποτελεί πλέον επίκεντρο της ένοπλης σύρραξης στη Λωρίδα της Γαζας.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ παρουσίασε, την Παρασκευή, τον «οδικό χάρτη» που, κατά τον ίδιο, καταρτίστηκε από το Ισραήλ με σκοπό να επιτευχθεί μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, κατά φάσεις και υπό όρους. Παρότρυνε επίσης τη Χαμάς να τον αποδεχθεί. Όπως εξήγησε, με τη συμφωνία, θα κηρυχθεί πλήρης κατάπαυση του πυρός και τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποσυρθούν από «τις κατοικημένες περιοχές της Λωρίδας της Γάζας» για έξι εβδομάδες. Σύμφωνα με την πρόταση Μπάιντεν, η αναστολή των εχθροπραξιών θα συνοδευτεί από την απελευθέρωση ορισμένων ισραηλινών ομήρων, ιδίως γυναικών και αρρώστων, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση παλαιστινίων κρατουμένων από ισραηλινές φυλακές.

Το σχέδιο προβλέπει επίσης ότι κατά τη διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός θα γίνουν διαπραγματεύσεις και, εφόσον αυτές καρποφορήσουν και η Χαμάς «τηρήσει τις δεσμεύσεις της», οι εχθροπραξίες θα σταματήσουν οριστικά. Παραλλήλως όλοι οι όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών, θα ελευθερωθούν και τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποχωρήσουν πλήρως από τον παλαιστινιακό θύλακα.

Μέχρι στιγμής πάντως, ο Νετανιάχου, ο οποίος πιέζεται από τη μία από διαδηλωτές που θέλουν τη συμφωνία και από την άλλη από ακροδεξιούς υπουργούς του που απειλούν να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση  έχει επαναλάβει δύο φορές τις «προϋποθέσεις» που θέτει η κυβέρνησή του Τελ Αβίβ για μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός. Δηλαδή, την «καταστροφή» της Χαμάς, την «απελευθέρωση όλων των ομήρων» και «την εγγύηση ότι η Γάζα δεν θα εγείρει πλέον απειλή» για την ασφάλεια του ισραηλινού κράτους.

Η Χαμάς, από την πλευρά της, ανέφερε ότι βλέπει «θετικά» τον οδικό χάρτη που παρουσίασε ο Μπάιντεν και επανέλαβε τις «μη διαπραγματεύσιμες» απαιτήσεις της για κήρυξη μόνιμης κατάπαυσης του πυρός και πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Λωρίδα της Γάζας, πριν κλείσει οποιαδήποτε συμφωνία. Αυτοί οι όροι απορρίπτονται, ωστόσο, από το Τελ Αβίβ, το οποίο σε ανακοίνωση του γραφείου του πρωθυπουργού Νετανιάχου επανέλαβε ότι «η ιδέα πως το Ισραήλ θα αποδεχθεί μόνιμη κατάπαυση του πυρός πριν εκπληρωθούν αυτοί οι όροι είναι καταδικασμένη σε αποτυχία».

Σήμερα, σύμβουλος του ισραηλινού πρωθυπουργού επιβεβαίωσε, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Sunday Times, ότι το Ισραήλ έχει αποδεχθεί μία συμφωνία πλαίσιο για την σταδιακή άμβλυνση του πολέμου στην Γάζα που παρουσίασε ο Τζο Μπάιντεν. Ο Οφίρ Φαλκ διευκρίνισε, ωστόσο, ότι το σχέδιο έχει προβλήματα και χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη. Ο ίδιος είπε ότι η πρόταση του αμερικανού προέδρου είναι «δεν είναι μια καλή συμφωνία», αλλά το Ισραήλ την ενέκρινε επειδή «επιθυμεί διακαώς την επιστροφή των ομήρων. Όλων». Σημείωσε τέλος ότι στη συμφωνία «υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες που χρήζουν επεξεργασίας», υπογραμμίζοντας ότι οι ισραηλινοί όροι, συμπεριλαμβανομένης «της απελευθέρωσης των ομήρων και της καταστροφής της Χαμάς δεν έχουν αλλάξει».

Αυτό που διαφαίνεται στην πρόταση είναι ότι η Χαμάς θα συνεχίσει να διαδραματίζει ρόλο στις σταδιακές διευθετήσεις που θα συμφωνηθούν με την μεσολάβηση του Κατάρ και της Αιγύπτου. Η διάσταση αυτή όμως έρχεται σε αντίθεση με τον διατυπωμένο στόχο του Ισραήλ για την εξάλειψη της παλαιστινιακής οργάνωσης.

Σημειώνεται ότι ο Τζο Μπάιντεν έχει χαιρετίσει, τους τελευταίους μήνες, και άλλες προτάσεις για κατάπαυση του πυρός, οι οποίες είχαν παρόμοιο περιεχόμενο με την πρόταση που παρουσιάστηκε την περασμένη Παρασκευή. Όλες, ωστόσο, κατέρρευσαν, κυρίως λόγω της επιμονής του Ισραήλ να δέχεται συζήτηση μόνο για προσωρινές παύσεις στις εχθροπραξίες μέχρι να εξαλειφθεί η Χαμάς. Από την πλευρά της, η παλαιστινιακή οργάνωση, η οποία επίσης δεν δείχνει σημάδια μεταστροφής, δηλώνει ότι θα απελευθερώσει ομήρους μόνο στο πλαίσιο μόνιμου τερματισμού του πολέμου.

Ο Μπάιντεν είπε βέβαια ότι η τελευταία πρόταση δημιουργεί τις προϋποθέσεις για καλύτερες ημέρες για τη Γάζα χωρίς την Χαμάς στην εξουσία, αλλά δεν επεκτάθηκε στο πως θα γίνει αυτό, ενώ και ο ίδιος παραδέχθηκε ότι «υπάρχουν αρκετές λεπτομέρειες για διαπραγμάτευση, ώστε αυτές να περάσουν από την φάση ένα στην φάση δύο».

Σήμερα ο Φαλκ, διπλωματικός σύμβουλος του Νετανιάχου, επανέλαβε τη θέση του ισραηλινού πρωθυπουργού ότι «δεν θα υπάρξει μόνιμη εκεχειρία μέχρι την εκπλήρωση όλων των στόχων» του Ισραήλ. Από την πλευρά της Χαμάς, ο Οσάμα Χαμντάν δήλωσε, χθες Σάββατο, στο Al Jazeera ότι «η ομιλία του Μπάιντεν περιλάμβανε θετικές ιδέες» για να προσθέσει ότι η Οργάνωση θέλει «αυτές να υλοποιηθούν εντός του πλαισίου μίας συνολικής συμφωνίας που ικανοποιεί τις απαιτήσεις» της. Η Χαμάς εξακολουθεί να ζητεί εγγυημένο τερματισμό της ισραηλινής επίθεσης στην Γάζα, την απόσυρση όλων των δυνάμεων εισβολής, ελευθερία κινήσεων για τους Παλαιστίνιους και βοήθεια για την ανοικοδόμηση του παλαιστινιακού θύλακα. Αυτοί οι όροι σημαίνουν όμως για το Ισραήλ, όπως ανέφεραν ισραηλινοί αξιωματούχοι, επιστροφή στο προ της 7ης Οκτωβρίου status quo.

Οι ειδήσεις σήμερα