Προϋπολογισμός: Πρωτογενές πλεόνασμα 2,28 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο – Ποιοι φόροι υπεραπέδωσαν

Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου 2024, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1.093 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 82 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2024 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 και πλεονάσματος 1.480 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 2.282 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.118 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2.773 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023.

Χαμηλότερο το πλεόνασμα σε δημοσιονομικούς όρους

Σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου σε ταμειακούς όρους δεν προσμετράται στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2024 σε δημοσιονομικούς όρους (το οποίο είναι και αυτό, με βάση το οποίο γίνεται η αξιολόγηση από την ΕΕ). 

Ενδεικτικά, ποσά ύψους 159 εκατ. ευρώ που αφορούν έσοδα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας τα οποία εισπράχθηκαν ετεροχρονισμένα, καθώς και 205 εκατ. ευρώ που αφορούν σε ετεροχρονισμό πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων, δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους, ενώ η διαφορά στις καθαρές εισπράξεις των φορολογικών εσόδων ύψους 307 εκατ. ευρώ προσμετράται σχεδόν στο σύνολό της στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023.

Επομένως το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει σημαντικά από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπλέον υπενθυμίζεται ότι τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Ποιοι φόροι υπεραπέδωσαν

Τον Ιανουάριο 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 6.717 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 993 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως:

α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 307 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών,

β) στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 390 εκατ. ευρώ και

γ) στην είσπραξη ποσού 159 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Μάρτιο 2024.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 7.218 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.055 εκατ. ευρώ ή 17,1% έναντι του στόχου.

Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

I. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 5.561 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 369 εκατ. ευρώ ή 7,1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται κυρίως από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024, όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ.).

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

• Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 2.423 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 29 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 528 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 33 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 113 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 5 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 1.896 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 256 εκατ. ευρώ.

II. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.

III. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 1.093 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 384 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Ποσό 159 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ενώ ποσό 925 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 243 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

IV. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 115 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 44 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.

V. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 430 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 242 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 430 εκατ. ευρώ, ποσό 179 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ τα οποία είναι αυξημένα κατά 147 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

VI. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων» ανήλθαν σε 15 εκατ. ευρώ, έναντι μηδενικού στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 501 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 62 εκατ. ευρώ από τον στόχο (439 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.104 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 390 εκατ. ευρώ από τον στόχο (714 εκατ. ευρώ).

Μειωμένες οι δαπάνες έναντι του στόχου

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2024 ανήλθαν στα 5.625 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 182 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (5.806 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Επίσης είναι μειωμένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κατά 61 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των μειωμένων ταμειακών μεταβιβαστικών πληρωμών σε λοιπά νομικά πρόσωπα.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 395 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας κατά 205 εκατ. ευρώ.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 948 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 213 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην υπερεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 222 εκατ. ευρώ.

Σημειωτέον ότι με την έναρξη του οικονομικού έτους, οι φορείς αναλαμβάνουν κατά προτεραιότητα πιστώσεις για την εξυπηρέτηση των απλήρωτων υποχρεώσεων των προηγούμενων ετών, καθώς και στο πλαίσιο των πολυετών υποχρεώσεων.