«Αναγνωριστική» η πρώτη κόντρα Βορρά- Νότου στο Eurogroup για τις αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας

Γιάννης Κιμπουρόπουλος 

Αν πιστέψουμε το συγκαταβατικό ύφος του επικεφαλής του Eurogroup Πασκάλ Ντόνοχιου και του Επιτρόπου Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι μετά τη χθεσινή συνεδρίαση των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης, όλα ήταν μέλι γάλα στην πολυαναμενόμενη πρώτη συνάντηση της χρονιάς, με επίκεντρο τη συζήτηση για την αναθεώρηση του «σιδηρού» Συμφώνου Σταθερότητας. 

Κι ίσως πράγματι η συζήτηση, παρά τις γνωστές αντιθέσεις Βορρά- Νότου στο θέμα, κινήθηκε στο πολιτισμένο ύφος που επέβαλε η παρουσία τεσσάρων νέων υπουργών στο «άτυπο» όργανο που κυβερνά την Ευρωζώνη: της Γιούρικο Μπάκες (ιαπωνικής καταγωγής υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου), της Ολλανδής Ζίγκριντ Κάαγκ, του αυστριακού Μάγκνους Μπρούνερ και φυσικά του Γερμανού Κρίστιαν Λίντνερ. Βεβαίως, οι «νεοσύλλεκτοι» του Eurogroup έχουν ένα ακόμη κοινό στοιχείο. Ανήκουν στην ομάδα των «Οκτώ φειδωλών» που με επικεφαλής τη Γερμανία- και υπό την κυβέρνηση Σολτς-, έχουν δώσει σαφέστατο δείγμα γραφής για το τι θέλουν να γίνει με το Σύμφωνο Σταθερότητας, όταν λήξει η  γενική ρήτρα διαφυγής στο τέλος του έτους: «τα κεφάλια μέσα», είναι το μήνυμα που έχουν δώσει ήδη πριν ξεκινήσει επίσημα το παζάρι για να αλλάξουν οι ιεροί κανόνες  της ευρωζώνης.  Δηλαδή, το όριο χρέους 60% του ΑΕΠ και ελλείμματος 3%, και κυρίως οι δεσμεύσεις των κρατών να προσεγγίζουν αυτά τα απαραβίαστα όρια με ρυθμούς και θυσίες που κατέστησαν την Ευρωζώνη από τη γέννησή της δημοσιονομική φυλακή αιώνιας λιτότητας. 

Με το χρέος της Ευρωζώνης στο 100% του ΑΕΠ και το έλλειμμά της πάνω από το 6% κανείς δεν πιστεύει στα σοβαρά ότι σε ένα χρόνο από τώρα οι 19 χώρες, με πρώτη την Ελλάδα του θηριώδους χρέους, μπορούν να γυρίσουν στο κυνήγι της μείωσής του με τους παλιούς όρους, που θα απαιτούσαν φονικές δόσεις λιτότητας και θα σκότωναν κάθε προσδοκία ανάπτυξης.  Οι υπουργοί καλούνται να συνταχθούν γύρω από δυο βασικές προτάσεις αναθεώρησης του Συμφώνου που έχουν διατυπωθεί: αυτή του γερμανόπνευστου ESM για νέο όριο χρέους 100% του ΑΕΠ και εκείνη των Ντράγκι- Μακρόν για ένα όριο χρέους αλά καρτ και ανά χώρα. 

Οι «φειδωλοί» του Βορρά είχαν χθες την ευκαιρία να υπογραμμίσουν  την προτίμησή τους στην πρώτη πρόταση, οι Νότιοι, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, συντάσσονται μεν με τη δεύτερη, αλλά όχι σε ένα αρραγές μέτωπο.

 Η πρώτη συζήτηση ήταν μόνο αναγνωριστική, αν και έντονη. Ο  επίτροπος Τζεντιλόνι ξεκαθάρισε ότι η «θετική συζήτηση» που έγινε είναι μακριά από το να καταλήξει σε συμπεράσματα, προδιαθέτοντας ότι η προθεσμία για συμφωνία μέχρι το καλοκαίρι θα εξαντληθεί και πιθανότατα θα ξεπεραστεί. Όμως, δεν έχασε την ευκαιρία να ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει επιστροφή στο παλιό Σύμφωνο Σταθερότητας. «Δεν βρισκόμαστε εδώ για να γράψουμε ένα νέο κεφάλαιο της παλιάς ιστορίας, αλλά για να βρούμε κοινό έδαφος να γράψουμε τη νέα ιστορία», ανέφερε χαρακτηριστικά.  Και για να μην αφήσει καμιά αμφιβολία για το τι εννοεί, απαρίθμησε τα διδάγματα της πανδημικής κρίσης. Χρειάστηκαν επτά ολόκληρα χρόνια για να συνέλθουμε από τη χρηματοπιστωτική κρίση με τους όρους του Συμφώνου, ενώ  με το πάγωμά του στη διάρκεια της πανδημίας θα φτάσουμε στο τέλος του 2022 στα επίπεδα του 2019, είπε χοντρικά ο Ιταλός επίτροπος. 

Ο Ιρλανδός επικεφαλής του Eurogroup δεν διαφοροποιήθηκε ριζικά από τον Τζεντιλόνι. Εξήρε κι αυτός τον θετικό αντίκτυπο των πρωτοφανών μέτρων στήριξης που ελήφθησαν πέρα και πάνω από τους κανόνες του Συμφώνου , αλλά ταυτόχρονα έγραψε τον επίλογό τους. «Απομακρυνόμαστε από τα γενικά μέτρα στήριξης σε πιο εστιασμένα», είπε ο Ντόναχιου σε μια αναφορά για την αποτροπή επιχειρηματικών πτωχεύσεων. Δεν έκρυψε τις διαφωνίες που διατύπωσνα οι 19 στο θέμα της αλλαγής στους κανόνες διακυβέρνησης της Ευρωζώνης, αλλά εκφράζοντας περισσότερο αγωνία παρά βεβαιότητα, υποστήριξε ότι «οι συνάδελφοι υπουργοί έχουν επίγνωση της σημασίας να επιτευχθεί συμφωνία μέσα στο 2022». 

Εχουν πράγματι οι 19 επίγνωση της πίεσης χρόνου; Αν κρίνουμε από την απάντηση Ντόνοχιου σε ερώτηση για τον αν συζήτησαν παρεμβάσεις για τον πληθωρισμό και την ενεργειακή κρίση, έχουμε κάθε λόγο να αμφιβάλλουμε και να ανησυχούμε. «Δεν έχει αλλάξει η θέση του Eurogroup ότι αργότερα μέσα στον χρόνο θα πέσουν οι τιμές», είπε. 

Διαβάστε επίσης:

Eurogroup: Το Βερολίνο θέλει «σοβαρή συζήτηση» για τους κανόνες της «λιτότητας» τον Ιούνιο

Κρας τεστ για την επιστροφή της λιτότητας στην ευρωζώνη στο eurogroup – Τι ζητάει η Ελλάδα

Είναι το Ταμείο Ανάκαμψης το «νέο μνημόνιο»; Πιέσεις για πλειστηριασμούς και «μεταρρυθμίσεις» από την Ε.Ε. ενόψει εκταμιεύσεων