Τι επιφυλάσσει το 2024 για την παγκόσμια οικονομία

Η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει μια χρονιά με υποτονικές προοπτικές ανάπτυξης και αβεβαιότητα που προέρχεται από γεωπολιτικές εντάσεις, σφιχτές χρηματοδοτικές συνθήκες και τον αποδιοργανωτικό αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης, διαπιστώθηκε από έρευνα μεταξύ κορυφαίων οικονομολόγων που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Η έρευνα αυτή μεταξύ πάνω από 60 κορυφαίων οικονομολόγων οι οποίοι επιλέγονται απ’ όλο τον κόσμο από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, διεξάγεται κάθε χρόνο πριν από την ετήσια συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) στο ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο του Νταβός. Αποτελεί μια απόπειρα να σκιαγραφηθούν προτεραιότητες για τους πολιτικούς και επιχειρηματικούς ηγέτες.

Περίπου 56% των ερωτηθέντων αναμένουν ότι οι συνολικές παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες θα εξασθενήσουν φέτος, με υψηλό βαθμό περιφερειακών αποκλίσεων.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προβλέπει ελαφρά μείωση της παγκόσμιας ανάπτυξης στο 2,9% το 2024, από 3% το 2023. Ωστόσο, μεγάλο μέρος αυτής της ανάπτυξης αποτελείται από τη δραστηριότητα των αναδυόμενων αγορών, ενώ η ανάπτυξη στις προηγμένες οικονομίες παραμένει υποτονική. Ετσι, οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό έχουν μειωθεί από τα υψηλά τους επίπεδα σε όλες τις περιοχές.

Ενώ οι πλειοψηφίες βλέπουν μέτρια ή ισχυρότερη ανάπτυξη στην Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτίες, υπάρχει ευρεία συναίνεση ότι η Ευρώπη θα έχει μόνο ασθενική ή πολύ ασθενική ανάπτυξη τους επόμενους 12 μήνες. Για την Ευρώπη οι προοπτικές έχουν αποδυναμωθεί σημαντικά από τις τελευταίες εκτιμήσεις των επικεφαλής οικονομολόγων τον Σεπτέμβριο του 2023.

Η εικόνα για τη Νότια Αφρική και την Ανατολική Ασία και Ειρηνικό είναι πιο θετική, με την πολύ μεγάλη πλειονότητα να περιμένει για τις περιφέρειες αυτές τουλάχιστον μέτρια ανάπτυξη για το 2024.

Γεωοικονομικός κατακερματισμός

Ο συνεχιζόμενος αντίκτυπος των γεωπολιτικών εντάσεων βρίσκει σύμφωνη την πλειοψηφία των οικονομολόγωΝ. Σχεδόν επτά στους δέκα δηλώνουν ότι ο ρυθμός του γεωοικονομικού κατακερματισμού θα επιταχυνθεί το 2024.

Αυτό είναι πιθανό να ενισχύσει τη μεταβλητότητα στην παγκόσμια οικονομία και τις χρηματιστηριακές αγορές τα επόμενα τρία χρόνια, πιστεύει η πλειοψηφία των οικονομολόγων. 

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η δυνητική απώλεια στην παγκόσμια οικονομική παραγωγή από την αύξηση των περιορισμών στο εμπόριο θα μπορούσε να φθάσει έως και το 7%, με τις οικονομίες χαμηλού εισοδήματος πιθανόν να επωμιστούν το μεγαλύτερο κόστος – που ενδεχομένως να φθάσει το 4% του ΑΕΠ – σε σύγκριση με τις προηγμένες οικονομίες.

Επιτόκια

Αντανακλώντας σχόλια από τις κορυφαίες κεντρικές τράπεζες στον κόσμο, σύμφωνα με τα οποία τα επιτόκια έχουν κορυφωθεί, το 70% των ερωτηθέντων αναμένει ότι οι χρηματοδοτικές συνθήκες θα χαλαρώσουν καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί και η σημερινή σύσφιξη στις αγορές εργασίας χαλαρώνει.

Τεχνητή νοημοσύνη

Η τεχνητή νοημοσύνη θεωρείται πως αφήνει ένα άνισο σημάδι στην παγκόσμια οικονομία: ενώ 94% περιμένουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα προωθήσει σημαντικά την παραγωγικότητα στις οικονομίες υψηλού εισοδήματος κατά τα επόμενα πέντε χρόνια, μόλις 53% προβλέπουν το ίδιο για τις οικονομίες χαμηλού εισοδήματος.

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ έδωσε επίσης στη δημοσιότητα μια μελέτη για την «ποιότητα» της οικονομικής ανάπτυξης σε 107 οικονομίες, η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι περισσότερες χώρες αναπτύσσονται με τρόπους που δεν είναι ούτε περιβαλλοντικά βιώσιμοι ούτε κοινωνικά συμπεριληπτικοί.

«Η αναζωπύρωση της παγκόσμιας ανάπτυξης θα είναι ουσιώδης για την αντιμετώπιση σημαντικών προκλήσεων, εντούτοις μόνο η ανάπτυξη δεν είναι αρκετή», λέει η Σαάντια Ζαχίντι, διευθύνουσα σύμβουλος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.

Το WEF ανακοίνωσε πως αρχίζει μια καμπάνια για να ορίσει μια νέα προσέγγιση στην ανάπτυξη και να βοηθήσει αυτούς που λαμβάνουν τις πολιτικές αποφάσεις να την εξισορροπήσουν με κοινωνικές, περιβαλλοντικές και άλλες προτεραιότητες.