ESG: Πώς λειτουργούν οι αξιολογήσεις των εταιρειών και γιατί φέρνουν την προοπτική σοβαρών επενδύσεων

Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί παγκόσμια προτεραιότητα που κινητοποιεί τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών και τις επιχειρήσεις προς την υιοθέτηση νέων πρακτικών. Για τις τελευταίες, διαμορφώνεται μια συνολικά νέα πραγματικότητα. Καθώς ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις προβαίνουν στη μέτρηση, τη δημοσιοποίηση και τη διαχείριση των κινδύνων και των ευκαιριών που αφορούν τη βιώσιμη ανάπτυξη, αξιολογούνται από αρμόδιους φορείς, σε μία διαδικασία διεθνών προτύπων. Και αυτή, πλέον, επηρεάζει όχι μόνο την εικόνα τους σε εθνικό και διεθνές περιβάλλον, αλλά συχνά και τις προτιμήσεις των επενδυτών σε παγκόσμιο που συχνά επιβραβεύουν με κεφάλαια τους πρωτοπόρους στις διαδικασίες ESG.

Οι δείκτες που καταγράφουν τις εταιρικές επιδόσεις σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης, αποτυπώνουν και την ικανότητα των εταιρειών να δημιουργούν αξία και να διαμορφώνουν αποτελεσματικές στρατηγικές με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Έτσι, με την ενσωμάτωση των εκτιμήσεων ESG στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, οι οργανισμοί μπορούν να προβλέπουν και να διαχειρίζονται καλύτερα τους κινδύνους, να προωθούν την καινοτομία και να δημιουργούν διαρκή αξία για τους μετόχους, τους εργαζόμενους και την ευρύτερη κοινότητα.

Σαν συνέπεια, τα κριτήρια ESG αποτελούν όλο και πιο δημοφιλή τρόπο για τους επενδυτές να αξιολογούν τις εταιρείες στις οποίες πρόκειται να επενδύσουν. Τα κριτήρια και η σχετική βαθμολογία τους βοηθούν να αποφεύγουν εταιρείες που ενδέχεται να δημιουργούν μεγαλύτερο οικονομικό κίνδυνο λόγω των περιβαλλοντικών ή άλλων εταιρικών πρακτικών τους.

Έτσι, οι ανά τον κόσμο επενδυτές χρησιμοποιούν τις πληροφορίες ESG προκειμένου να καθορίσουν πόσο ανθεκτική και έτοιμη είναι μια εταιρεία να διαχειρίζεται τις αλλαγές στο περιβάλλον που δραστηριοποιείται. Βασικό κριτήριο για την επιτυχή δημοσιοποίηση πληροφοριών ESG είναι ο καθορισμός των παραγόντων που συνδέονται με την ικανότητα μιας επιχείρησης να δημιουργεί αξία και είναι, επομένως, ουσιαστικοί για την επιχείρηση και τους μετόχους της.

Αντίστοιχα, οι εταιρείες πρέπει να εντοπίζουν, να ιεραρχούν και να δημοσιοποιούν τα θέματα ESG που είναι περισσότερο ουσιαστικά για τη λειτουργία τους, καθώς και να εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο τα θέματα αυτά επηρεάζουν την εταιρική τους επίδοση και την ικανότητά τους να εφαρμόζουν τη στρατηγική τους.

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα σημειώνει σταθερή πρόοδο στην υιοθέτηση των κριτηρίων ESG, με αυξανόμενο αριθμό επιχειρήσεων που επιλέγουν να καταθέσουν δεδομένα ESG. Ήδη, η Χρηματιστηριακή Αγορά Αθηνών αποτελεί ένα ενδεικτικό παράδειγμα του ποσοστού εισηγμένων εταιρειών που ακολουθούν πρότυπα συμβατά με τα Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά, και Διακυβερνητικά κριτήρια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιούλιο του 2021, 35 εταιρείες είχαν ενταχθεί στον σχετικό δείκτη ATHEX ESG, ενώ τον Μάιο του 2022 αυτός ο αριθμός είχε αυξηθεί σε 49, με την τάση να διατηρείται αυξητικά και φέτος.

Την ίδια στιγμή, ελληνικές εταιρείες, ήδη αξιολογούνται και από διεθνείς και παγκοσμίως αναγνωρισμένους ESG Raters όπως η Sustainalytics, η ISS Quality Score, η S&P Global, η Refinitiv, ο FTSE, η EcoVadis, η ESG Book, και η Bloomberg & Ideal Ratings. Ακόμη πιο σημαντική θεωρείται η δυνατότητα αξιολόγησης στο πλαίσιο του δείκτη Dow Jones Sustainability (DJSI) Emerging Markets. Θα πρέπει, δε, να σημειωθεί ότι πρόσφατα, μία μεγάλη ελληνική εταιρεία πέτυχε μία εξαιρετική επίδοση στον δείκτη Morgan Stanley Capital International (MSCI), απολαμβάνοντας μάλιστα και το προνόμιο να είναι η μοναδική ελληνική εταιρεία που αξιολογείται σε αυτόν.

Οι αξιολογήσεις ESG από την MSCI ESG Research έχουν σχεδιαστεί για να μετρήσουν την ανθεκτικότητα μιας εταιρείας σε οικονομικά σημαντικούς ESG κινδύνους. Η αξιολόγηση MSCI ESG είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς παγκόσμιους δείκτες που αποτιμώνται στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αποτελούν σημαντική βάση για τη λήψη αποφάσεων διαφόρων παγκόσμιων επενδυτικών ιδρυμάτων.

Ακριβώς για τους λόγους αυτούς, οι εταιρείες που αξιολογούνται σε αυτό το επίπεδο , μπαίνουν στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής , όχι απλά ως «δυνάμεις» στην εφαρμογή των όρων βιωσιμότητας, αλλά και ως επενδυτικοί προορισμοί. Και για τον ίδιο λόγο η ουσιώδης εφαρμογή των όρων της Βιωσιμότητας, θα διαδραματίσει στο μέλλον κεντρικό ρόλο στην πορεία τους.

Ωστόσο, το ESG δεν αφορά μόνο τις μεγάλες εισηγμένες, αλλά και τις μικρομεσαίες, καθώς και τις εταιρείες που δεν είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, όπως επίσης και τον Δημόσιο τομέα, που σπεύδουν να ακολουθήσουν την τάση.