Ο «πόλεμος» για τα πυρηνικά στην Ε.Ε. και ο συμβιβασμός Γάλλων και Γερμανών

Ο Εμανουέλ Μακρόν μπορεί να ηγείται της προσπάθειας για αυτό που πολλές οικολογικές οργανώσεις απακαλούν «πράσινο ξέπλυμα» της πυρηνικής ενέργειας, αλλά δεν είναι καθόλου μόνος σε αυτή την εκστρατεία. Το κλαμπ των «πυρηνοκίνητων» της ΕΕ, των χωρών δηλαδή που χρησιμοποιούν μαζικά την πυρηνική ενέργεια και τάσσονται υπέρ της διεύρυνσης της χρήσης της με σημαντικές επενδύσεις σε σχετικές τεχνολογίες δεν είναι καθόλου μικρό: Βουλγαρία, Γαλλία, Κροατία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία, Τσεχία, Φινλανδία. Κάποιες από αυτές μάλιστα έχουν ασκήσει εξαιρετικά έντονες πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία τώρα φάνηκε να ενδίδει και να προτείνει πράγματι το «πρασίνισμα» της μορφής αυτής ενέργειας στο πλαίσιο της περιβόητης «ταξινόμησης» για επενδύσεις με βιώσιμο χαρακτήρα. Πρόκειται φυσικά για μια πρόταση, που θα πρέπει τώρα να συζητηθεί τις επόμενες δύο εβδομάδες, τουλάχιστον, μεταξύ των κρατών-μελών, πριν ληφθεί οριστική απόφαση.

Οι «κακές γλώσσες» λένε πως η πρόταση της Κομισιόν που «καθαρίζει» τόσο την ατομική ενέργεια όσο και το φυσικό αέριο είναι αποτέλεσμα ενός συμβιβασμού Γαλλίας και Γερμανίας. Η πρώτη ήθελε πολύ την πρώτη το Βερολίνο το δεύτερο.

Μια από τις χώρες που διαθέτει ισχυρό «πυρηνικό λόμπυ» και οι εκπρόσωποι του τώρα τρίβουν τα χέρια τους, καθώς είχαν απειλήσει τις Βρυξέλλες ακόμα και με βέτο αν δεν εγκριθούν ως βιώσιμες και οι δύο αυτές μορφές παραγωγής ενέργειας είναι η Τσεχία. Η κυβέρνηση της Πράγας ή καλύτερα οι κυβερνήσεις, αφού πρόσφατα είχαμε παράδοση σκυτάλης από τον πολυεκατομμυριούχο Αντρέι Μπάμπις στον Πετρ Φίαλα, συντηρητικό πρωθυπουργό μιας πεντακομματικής κυβέρνησης, έχουν δραστηριοποιηθεί συστηματικά στην υπόθεση αυτή. Η Τσεχία σχεδιάζει μεταξύ άλλων επέκταση και εκσυγχρονισμό των δύο μεγάλων της πυρηνικών εργοστασίων στο Τέμελιν και στο Ντούκοβανυ.

Διαχρονική και διακομματική στήριξη στα πυρηνικά εργοστάσια

Η άποψη των κυβερνώντων στην Πράγα είναι κάτι παραπάνω από κατηγορηματική και περιέχει και μια δόση εκβιασμού: «Χωρίς την πυρηνική ενέργεια αποκλείεται να πετύχουμε τους κλιματικούς μας στόχους. Η διαφωνία σε αυτό είναι δίχως νόημα και έχει καθαρά ιδεολογικά κίνητρα. Οσοι αντιμάχονται αυτή τη μορφή ενέργειας υποτιμούν τον κίνδυνο να τινάξουν στον αέρα την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση» εξηγούσε πρόσφατα ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος Πολιτών και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού.

Η αιχμή προς τις Βρυξέλλες είναι σαφής σε μια χώρα, που πάντα λειτουργούσε βάζοντας φρένο σε φιλόδοξα σχέδια «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Δεν είναι τυχαίο ότι αν και η οικονομία της είναι πλέον ισχυρή και θα ήταν συμβατή με τις «προδιαγραφές» για είσοδο στην Ευρωζώνη η Τσεχία προτιμά να παραμένει εκτός.

Μόνιμη αιτία σύγκρουσης με την Αυστρία

H εμμονή των Τσέχων με την πυρηνική ενέργεια έχει προκαλέσει αμέτρητους καβγάδες με τις γειτονικές της χώρες, ειδικά με την Αυστρία τα σύνορα της οποίας απέχουν μόλις 100 χιλιόμετρα από το Τέμελιν. Η απόφαση για τη δημιουργία του εργοστασίου εκεί χρονολογείται ήδη από την «σοβιετική» εποχή στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και είχε προκαλέσει τότε θύελλα αντιδράσεων από τη Βιέννη, που φοβόταν τις τραγικές συνέπειες κάποιου «ατυχήματος», σε μια εποχή που ήταν πολύ «φρέσκια» και η τραγωδία του Τσέρνομπιλ. Μετά τις πολιτικές αλλαγές του 1990 και την κατάρρευση του παλιού καθεστώτος το έργο ανασχεδιάστηκε και τελικά ολοκληρώθηκε με τη βοήθεια αμερικανών επενδυτών, αλλά για τους Αυστριακούς, που είναι παραδοσιακά κατά της ατομικής ενέργειας, παραμένει πάντα ένα αγκάθι στη σχέση τους με τη γειτονική χώρα. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα είναι πολυπληθείς οι καταγγελίες και διαμαρτυρίες περιβαλλοντικών οργανώσεων για ελλιπείς προδιαγραφές ασφαλείας και παραβιάσεις διεθνών κανόνων. Αλλά το Τέμελιν… ζει και βασιλεύει.

Ευνόητο λοιπόν ότι και αυτή τη φορά υπήρξαν σφοδρές αντιδράσεις από την Βιέννη, με την πράσινη υπουργό κλιματικής προστασίας Λεονόρε Γκεβέσλερ να σηκώνει τους τόνους και να κατηγορεί την Κομισιόν για την πρότασή της, που ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά και σε «ομιχλώδεις και σκοτεινές συνθήκες». Η Αυστριακή πολιτικός προέτρεψε την τσεχική πλευρά να αλλάξει γραμμή πλεύσης και να επενδύσει μαζικότερα στην αιολική και ηλιακή ενέργεια, αντί να ξοδέψει δισεκατομμύρια για «τεχνολογίες επικίνδυνες και ξεπερασμένες».

Περιττό να πούμε βεβαίως ότι οι Τσέχοι κάθε άλλο παρά χαίρονται, όταν ακούν τους γείτονές τους να τους υποδεικνύουν τι να κάνουν και μάλιστα με δασκαλίστικο ύφος. Δικαιώνεται λοιπόν η πρόβλεψη ότι ο καβγάς για το μέλλον της ενέργειας στην Ευρώπη θα έχει ακόμα «πολλά επεισόδια» και πιθανότατα θα «καταστρέψει φιλίες»…

Διαβάστε ακόμα

Η πρώτη κόντρα εντός ΕΕ για το 2022 αφορά το «ποιόν» της ατομικής ενέργειας

Η γαλλική προεδρία της ΕΕ βρήκε χορηγούς

Ενας νηφάλιος απολογισμός με αφορμή τα 20 χρόνια από την εισαγωγή του Ευρώ