Στο «στόχαστρο» πάλι το Καστελλόριζο-«Παιχνίδια» με ιστιοφόρα και ναυάγια

Μόνο γραφικές δεν είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Υπουργού Άμυνας Χουλουσί Ακάρ για το Καστελλόριζο.

Σε μια περίοδο μάλιστα που  έχουν χαμηλώσει  οι προσδοκίες για τις περιβόητες διερευνητικές συνομιλίες Ελλάδας- Τουρκίας , τα όσα με έμφαση (κατά πολλούς με πολύ γραφικότητα), έθεσε ο κ. Ακάρ , δημιουργούν προβληματισμούς και ανησυχίες στην Αθήνα , που τις ίδιες ώρες δίπλα  στις «βαριές αναθεωρητικές» βλέψεις που ξαναφέρνει σε πρώτο πλάνο η Τουρκία, παρακολουθεί με άγχος «ένα προσεκτικό άνοιγα της κάνουλας» του μεταναστευτικού από την γειτονική χώρα που σημαδεύτηκε ήδη από τρία «ναυάγια ιστιοφόρων» που ξεκίνησαν από τις  Τουρκικές ακτές με πολλά θύματα (Πάρος, Αντικύθηρα κ.α).

Πιέσεις σε ΑΟΖ

Ο κ. Ακάρ, μπορεί να περιέγραψε «γραφικά» το θέμα του Καστελόριζου λέγοντας  ότι «το Καστελλόριζο βρίσκεται 1.950 μέτρα από τις τουρκικές ακτές… Μπορούμε να φθάσουμε κολυμπώντας», όμως έδωσε με απόλυτη σαφήνεια το στίγμα των μονομερών τουρκικών αμφισβητήσεων για το καθεστώς του Αιγαίο, λέγοντας ότι το Καστελόριζο  δεν δικαιούται τόσο μεγάλη θαλάσσια ζώνη ευθύνης όπως υποστηρίζει η Ελλάδα.

Η Τουρκία επανέρχεται με ένταση στην αμφισβήτηση του Καστελόριζου – που πρακτικά επιχειρούν να το «εξαφανίσουν» από τους χάρτες καθώς έχει κομβικό ρόλο στον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών και βρίσκεται εκεί που «συμπίπτουν» οι ΑΟΖ Ελλάδας –Κύπρου.

Η συγκυρία της «τουρκικής ηχηρής υπενθύμισης» περί Καστελλόριζου, έρχεται τις ώρες που άρχισαν οι γεωτρήσεις στο οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ από το πλωτό γεωτρύπανο   Stena Forth για λογαριασμό της Αμερικανικής Exxonmobil και της Qatar energy.

Μόλις πρόσφατα μάλιστα η Κυπριακή Δημοκρατία αδειοδότησε και το οικόπεδο 5 για Exxonmobil & Qatar energy.

Η Τουρκική πλευρά έχει μεγάλες ενστάσεις για το οικόπεδο 5 που ισχυρίζεται ότι ανήκει σε δικές της θαλάσσιες ζώνες, ενώ για το οικόπεδο 10 ισχυρίζεται ότι ένα μικρό τμήμα του συμπίπτει με την τουρκική υφαλοκρηπίδα.

Αναμένεται λοιπόν άμεσα να τεσταριστεί αν πέρα από τις διπλωματικές καταγγελίες η Τουρκία θα έχει και άλλες αντιδράσεις και ποιες στη Κυπριακή ΑΟΖ , εκεί ειδικά που δραστηριοποιούνται οι Αμερικάνοι.

Το κρίσιμο μέγεθος του Καστελλόριζου

Δεν χάνει όμως την ευκαιρία να «πιέσει» την Ελλάδα επαναφέροντας την πλήρη αμφισβήτηση της για το Καστελλόριζο.

Προσπάθησε μάλιστα με την επανέναρξη των διερευνητικών (Γενάρης του 2021), πέραν των θεμάτων στο Αιγαίο να επεκταθεί και στην Ανατολική Μεσόγειο φέρνοντας  σε κεντρικό πλάνο το κρίσιμο ζήτημα του Καστελορίζου καθώς η Άγκυρα υποστηρίζει πως η υφαλοκρηπίδα του Καστελλόριζου αφορά τη Μεσόγειο και πως το συγκεκριμένο νησί δεν είναι στο σύμπλεγμα του Αιγαίου και δεν επιθυμεί να ενταχθεί στα ζητήματα του Αιγαίου. Το όλο θέμα η Τουρκία το θυμήθηκε μετά το 2009 απαιτώντας ξεχωριστή αντιμετώπιση.

Η Αθήνα έχει αντίθετη άποψη και υπενθυμίζει πως το Καστελλόριζο ανήκει στα Δωδεκάνησα και βρίσκεται στο Αιγαίο, άρα το θέμα αφορά την υφαλοκρηπίδα από την Αλεξανδρούπολη μέχρι και το Καστελλόριζο. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της ανατολικής Μεσογείου δεν έχουμε μόνον την προβολή των ακτών του Καστελόριζου. Στην ίδια περιοχή υπάρχουν η Ρόδος, η Κάρπαθος και η Κρήτη. Η προβολή των ακτών τους (μαζί με αυτές του νησιωτικού συμπλέγματος της Μεγίστης) προσδιορίζει τις θαλάσσιες ζώνες της περιοχής. Για αυτό το λόγο και η επίσημη ελληνική θέση είναι ότι στόχος «είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ των δύο χωρών σε όλο το εύρος της, από τη Θράκη μέχρι το Καστελόριζο».

«Παιχνίδια» με πρόσφυγικό-μεταναστευτικό

Όμως πίεση και πονοκέφαλο δημιουργεί το τελευταίο διάστημα στην Αθήνα και το «προσφυγικό-μεταναστευτικό» καθώς η Ελληνική πλευρά «διαβλέπει» ότι ο Ερντογάν ανοίγει πάλι την κάνουλα του μεταναστευτικού.

Οι ενδείξεις που έχει η Ελληνική πλευρά , είναι πως σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις με ισάριθμές προσαράξεις εντός ελληνικών υδάτων και με πολλά θύματα, τα ιστιοφόρα «εξόρμησαν» από τις Τουρκικές ακτές με κατεύθυνση προς την Ιταλία .

Πρόσθετος προβληματισμό στην Ελληνική πλευρά προκαλεί το γεγονός ότι και στις τρεις περιπτώσεις ναυαγίων ιστιοφόρων από τις Τουρκικές ακτές ο καιρός ήταν καλός και δεν δικαιολογούσε προσαράξεις.  

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν, αναμένεται να υπάρξουν και άλλες απόπειρες για εισροές από τα τουρκικά παράλια προσφύγων και μεταναστών, αυξάνοντας την πίεση και προς την Ελλάδα , αλλά και προς την Ευρώπη από την οποία θέλει να απαιτήσει ακόμα μεγαλύτερα κονδύλια για το μεταναστευτικό προσφυγικό αν και εγκρίθηκαν από τους Ευρωπαίους   επιπλέον 3 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Τουρκία για το όλο θέμα και ήδη η Κομμισιόν απελευθέρωσε τα πρώτα 560 εκατομμύρια.

Όπως και να είναι οι δυσκολίες και τα προβλήματα στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις υπάρχουν εδώ και χρόνια. Το θέμα όμως είναι που το πάει η Τουρκία και μέχρι που θα φτάσει την τεχνητή ένταση ο Ταγίπ Ερνογάν.