Ενα «γεράκι» των αγορών νέος πρόεδρος των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών

Αυτή ήταν στην κυριολεξία η τρίτη και φαρμακερή. Ο Φρίντριχ Μερτς, εκπρόσωπος της οικονομικής πτέρυγας των Γερμανών συντηρητικών θα είναι ο νέος πρόεδρος της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης (CDU). Αυτό τουλάχιστον αποφάσισε η κομματική βάση στη σχετική ψηφοφορία δίνοντάς του ποσοστό 62,1%, έναντι 25,8% του Νόρμπερτ Ρέντγκεν και 12,1 του Χέλγκε Μπράουν.

Ο Μερτς, ο οποίος αποτελούσε ουσιαστικά «παραδοσιακό» εχθρό της Ανγκέλα Μέρκελ από τις αρχές του 21ου αιώνα είχε διεκδικήσει το χρίσμα ανεπιτυχώς άλλες δύο φορές την τελευταία τριετία. Αρχικά είχε ηττηθεί από την Ανεγκρέτ Κραμπ-Κάρενμπάουερ το 2018 και όταν αυτή αποχώρησε το 2020 από τον Αρμιν Λάσετ, ο οποίος και οδήγησε την CDU στην εκλογική ήττα του περασμένου Σεπτεμβρίου. Και στις δύο περιπτώσεις θεωρήθηκε καθοριστική η παρέμβαση της κυρίας Μέρκελ υπέρ των αντιπάλων του. Αλλά Μέρκελ δεν υπάρχει πιά.

Την απόφαση του 65% από τα 400.000 μέλη του κόμματος που πήραν μέρος στη σχετική ψηφοφορία θα πρέπει να επικυρώσουν τυπικά και οι 1001 σύνεδρου του κόμματος τον ερχόμενο Φεβρουάριο, αλλά δεδομένου του αποτελέσματος η διαδικασία αυτή χαρακτηρίζεται τυπική.

Η εκλογή του Μερτς αναμένεται να φέρει αλλαγές τόσο στο ανώτατο στελεχικό δυναμικό του κόμματος, όσο και στις προγραμματικές του θέσεις. Ο νέος πρόεδρος θεωρείται αρκετά συντηρητικός και φανατικός νεοφιλελεύθερος. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά την πρώτη του διαφωνία με την κυρία Μέρκελ είχε αποτραβηχτεί από την πολιτική το 2009 και είχε εργαστεί για μεγάλες εταιρίες του χρηματοπιστωτικού τομέα (HSBC, Commerzbank, Blackrock κα).

Αυτό του το παρελθόν είχε υπάρξει ίσως και το εμπόδιο σε μια πρότερη εκλογή του, αφού το «χριστιανικό» και πιο κεντρώο κομμάτι του κόμματος τον έβλεπε ως ένα «γεράκι των αγορών». Η συντριπτική ήττα στις τελευταίες εκλογές και η έλλειψη σοβαρού αντιπάλου, αφού κανείς από τους άλλους δύο υποψήφιους δεν θεωρείτο αρκετά δυναμικός για να βγάλει το κόμμα από την κρίση, του έδωσαν τώρα εύκολα το χρίσμα.

Το έργο του κυρίου Μερτς δεν θα είναι εύκολο. Από τη μια θα έχει δίπλα του μια σκληρή ακροδεξιά την Εναλλακτική για τη Γερμανία, που συγκέντρωσε 10% στις τελευταίες εκλογές και διαθέτει αρκετή κοινοβουλευτική δύναμη για να κάνει φασαρία και να ακούγεται. Από την άλλη θα έχει μια ισχυρή τρικομματική κυβέρνηση, που ξεκινά με αρκετά καλή βαθμολογία από την κοινή γνώμη.

Θα πρέπει να προσδιορίσει το χαρακτήρα μιας γερασμένης ηλικιακά αλλά και ιδεολογικά Χριστιανοδημοκρατίας, και να καλύψει το κενό που άφησε πίσω της μετά από 16 χρόνια παντοδυναμίας της η πρώην καγκελάριος. Θα έχει πάντως αρκετό χρόνο να το κάνει αυτό, αφού οι επόμενες εκλογές θα γίνουν το 2025. Ως τότε θα πρέπει να έχει κερδίσει και τη συμπάθεια της κοινής γνώμης για να αναλάβει αυτός να οδηγήσει στην εκλογική μάχη το κόμμα του ως υποψήφιος καγκελάριος.

Για την κυβέρνηση Σολτς ο Μερτς μπορεί να μην αποτελεί «άμεση απειλή». Ωστόσο το γεγονός ότι θα έχει ως αντιπολίτευση δύο κόμματα στα δεξιά του με έντονη την αντιπολιτευτική διάθεση, είναι κάτι που θα τον δυσκολεύει ίσως να βρίσκει πάντα τις απαραίτητες ισορροπίες του δικού του συνασπισμού. Ας μην ξεχνάμε ότι ο υπουργός Οικονομικών και πρόεδρος του Φιλελεύθερου FDP Κρίστιαν Λίντνερ ποτέ δεν είχε κρύψει προεκλογικά την προτίμησή του για συνεργασία με τους Χριστιανοδημοκράτες. Οι θέσεις «αρχών» του για την οικονομία είναι σίγουρα πολύ πιο γειτονικές με εκείνες του άλλοτε δικηγόρου και μέλους σε πάμπολα διοικητικά συμβούλια τραπεζών, Φρίντριχ Μερτς.