Πόσο πιθανή είναι μια έκρηξη στη Βοσνία και τι σημαίνει αυτό για τα Βαλκάνια

Την ώρα που οι Ευρωπαίοι παραμένουν πιστοί στο δόγμα Μακρόν, που θέλει τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να μην αποκτούν δικαίωμα εισόδου, ούτε καν για τον προθάλαμο της ΕΕ, η είδηση από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ξύπνησε σε ορισμένους μήνες περασμένων δεκαετιών. Προωθεί πράγματι ο πολιτικός ηγέτης της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας Μίλοραντ Ντόντικ, σταδιακά την απόσχιση;

Αν οι Σέρβοι της Βοσνίας δεν μπλοφάρουν και εννοούν σοβαρά ότι θέλουν να αποχωρήσουν από το στρατό, τη δικαιοσύνη και το φορολογικό σύστημα του θεωρητικά «τριεθνικού» αυτού άκρως ασταθούς κράτους, τότε η ΕΕ θα έχει να αντιμετωπίσει έναν επιπρόσθετο πονοκέφαλο. Μια τέτοια διαδικασία θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του ονείρου για ένα «κράτος-πρότυπο» της αρμονικής συνύπαρξης Σέρβων, Κροατών και Βόσνιων μουσουλμάνων, που έτσι κι αλλώς συχνά δεν υπήρχε παρά μόνο στις εξ αποστάσεως φαντασιώσεις ορισμένων τάχα ρομαντικών.

Κυρίως όμως θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια συγκρουσιακή διαδικασία απόσχισης, μεταδίδοντας εύφλεκτη ύλη στην ευρύτερη περιοχή: Κόσοβο, Βόρεια Μακεδονία. Να ενισχύσει όνειρα τόσο για «μεγάλη Αλβανία», όσο και για «μεγάλη Σερβία» και «μεγάλη Κροατία» και να ανατρέψει για μια ακόμα φορά το μύθο της «αδιάκοπης ευρωπαϊκής ειρήνης» μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο. (Ολες οι χώρες της γειτονιάς μας ονειρεύονται κάθε τόσο τον «μεγάλο» εαυτό τους)

Μην ξεχνάμε και το εγκληματικά αφελές σχέδιο, που είχε διαρρεύσει προ μηνών από το γραφείο του πρωθυπουργού της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα, για «μοίρασμα» των εδαφών τόσο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης όσο και του Κοσυφοπεδίου, που ξύπνησε εφιάλτες, έβαλε ιδέες, αλλά έμεινε «ασχολίαστο» από την ευρωπαϊκή ηγεσία. Ηταν ένα ακόμα δείγμα της αδιαφορίας και αδεξιότητας με την οποία η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία αντιμετωπίζει κάποιες περιοχές της ηπείρου, που θεωρεί «παρακατιανές» ή μικρού οικονομικού βάρους.

Αυτή τη φορά δεν θα υπάρχει ο «μπουλντόζας» Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ για να επιβάλει μια Pax Americana με το ζόρι, κλειδώνοντας τους πρώην «πολεμιστές» σε ένα δωμάτιο στο Ντέιτον όπως έγινε το 1995 και κάποιοι άλλοι παίκτες (κυρίως η Ρωσία και η Κίνα) που έχουν διεισδύσει ήδη στην περιοχή οικονομικά, ενεργειακά, διπλωματικά θα έχουν την ευκαιρία να βελτιώσουν τη θέση τους. Η θεσμική Ευρώπη κινδυνεύει να πάθει από ακαμψία λόγω φοβιών, αυτό ακριβώς που φοβάται. Αλλά δεν θα είναι και η πρώτη φορά.